Πέμπτη 31 Μαρτίου 2011

ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΤΟΥ ΦΑΛΗΡΙΚΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ: Οχι μόνο Πιάνο…


 

Οι πολιτικές ανάδειξης της αστικής αξίας και της ταυτότητας του θαλάσσιου μετώπου μικρών και μεγάλων πόλεων συνιστά πλέον τον φέροντα άξονα κάθε προσέγγισης «αστικής αναγέννησης» και κάθε προσπάθειας σχεδιασμού και κριτικής θεώρησης της τύχης των πόλεων σε ένα περιβάλλον ολοένα περισσότερο ενταγμένο στην συζήτηση περί αειφορίας. Η διεθνής εμπειρία καταχωρεί πλέον το θαλάσσιο μέτωπο σαν τόπο κύριας ανάπτυξης των δημόσιων πολιτικών, σαν μοναδική ευκαιρία αναμέτρησης με τις νεωτερικές συνθήκες μετασχηματισμού της πόλης και σαν το πλέον καινοτομικό εργαλείο σε επίπεδο ρυθμιστικού και πολεοδομικού σχεδίου και αστικού σχεδιασμού. Το σχέδιο του θαλάσσιου μετώπου των αστικών κέντρων, μικρών και μεγάλων, αποτελεί σήμερα το επίκεντρο του μετασχηματισμού των πόλεων και το ζωτικότερο στοιχείο αναζωογόνησης των εξασθενημένων πλέον ιστών τους, κάτω από το μοτό και σύνθημα της οικολογίας της «δημιουργικής πόλης».

Στη χώρα μας, αντίθετα, το θαλάσσιο μέτωπο πόλεων και οικισμών στάθηκε διαχρονικά «οικόπεδο» και αποκλειστικό πεδίο κατάθεσης των θολότερων «αναπτυξιακών» εφιαλτών «μικρών» και «μεγάλων» πολιτικών και τοπικών αυτοδιοικήσεων κάθε πολιτικής απόχρωσης. Και η μακροχρόνια περιπέτεια του πολύπαθου φαληρικού όρμου είναι ένα από τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα.

Από τις επιχώσεις της επταετίας και τον μετέπειτα αποκλεισμό της πόλης από την θάλασσα μέσω της κατασκευής της δέσμης των παραλιακών λεωφόρων, το παραλιακό μέτωπο του φαληρικού όρμου κατέληξε μέρος του φιάσκου της ολυμπιακής «ανάπτυξης» και της εταιρείας Ολυμπιακά Ακίνητα, στην αλλαγή χρήσεων γης με ένα «πλούσιο» συντελεστή δόμησης - με τον νόμο του 2005 - και στην τελική του παραχώρηση σε αμφίβολα σχέδια οικονομικής εκμετάλλευσης με την μορφή των συνήθων «οικολογικών» πάρκων κατάφορτων εγκαταστάσεων, γηπέδων, αναψυκτηρίων, πάργκινγκ κ.λ.π. Και ας επανέρχονταν περιοδικά ο Μιχάλης Δεκλερής στην ουσία της προβληματικής του όρμου, χαρακτηριστικά καταγεγραμμένη σε μία από τις τελευταίες του γνωμοδοτήσεις με τίτλο «Η αποκατάστασις και βιώσιμη διαχείρισις του ιστορικού Φαληρικού Όρμου»: «…το πρόβλημα εγεννήθη μεν προ πολλών δεκαετιών, επεδεινώθη κατά την εποχήν της αγρίας αναπτύξεως (δεκαετίες '60 και 70), προσέλαβεν νέαν διάστασιν μετά την ισχύν του αρθ.24 του Συντάγματος του 1975, επεδεινώθη και πάλιν με την κατασκευήν Ολυμπιακών Έργων, διό να δεχθεί το τελικόν πλήγμα με το ειρημένον Σχέδιον ριζικής αναπλάσεως του Φαληρικού Όρμου… Ο Φαληρικός Όρμος ουσιαστικώς έχει καταστραφεί και η νυν διαφημιζόμενη ανάπλασίς του δεν είναι άλλο τι ειμή η τελευταία απόπειρα νομιμοποιήσεως και παγιώσεως των αυθαιρέτων τεχνικών έργων επί του Φαληρικού Όρμου, δηλ. των έργων εκείνων τα οποία αντιστρατεύονται των βιωσιμότητα του, ακριβώς διότι αντιβαίνουν εις θεμελιώδεις κανόνες διαχειρίσεως των παρακτίων φυσικών οικοσυστημάτων… Ο Φαληρικός Όρμος πρέπει να αποκατασταθεί, όχι να αναπλασθεί…»

Η σημερινή κυβέρνηση επανέρχεται στην ιδέα της «ανάπλασης» σε πάρκο, αυτή την φορά όλου του θαλάσσιου μετώπου του φαληρικού όρμου, μέσω μιας από τις στιβαρότερες υπογραφές του διεθνούς αρχιτεκτονικού στερεώματος όπως εκείνη του ιταλού Ρέντζο Πιάνο. 1.000 στρέμματα, ανακοινώνει, από το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας έως το κλειστό Tae Kwon Do και τα 245 στρέμματα του παλαιού ιπποδρόμου στα οποία θα ανεγερθεί το κτίριο της Λυρικής Σκηνής  σχεδιασμένης από τον ίδιο αρχιτέκτονα.

Μολονότι σχεδιαστικά και «οικολογικά» υπεραισιόδοξη, η συνοπτική περιγραφή της πρότασης Πιάνο που δόθηκε στην δημοσιότητα δεν αφήνει περιθώρια ουσιαστικής εκτίμησης. Από την προτεινόμενη επίλυση των προβλημάτων έλλειψης υδραυλικών έργων και τον «υποβιβασμό» του μεγαλύτερου μέρους της λεωφόρου Ποσειδώνος, έως την περιγραφή της διαμόρφωσης όλης της περιοχής σε ενιαίο πάρκο, την διείσδυση του στους γειτονικούς δήμους για μια ουσιαστική σύνδεση της πόλης με την θάλασσα και την άρδευση από την επανάχρηση των επεξεργασμένων λυμάτων της Ψυτάλλειας, η πρόταση δεν παρέχει στοιχεία στα ουσιώδη ερωτήματα που θέτονται βασανιστικά εδώ και χρόνια. Θα επανακτήσει τον ιστορικό της χαρακτήρα η περιοχή; Ποιο το ιδιοκτησιακό της καθεστώς; Ποια η «οικολογική» της διάσταση; Η συγκοινωνιακή της εξυπηρέτηση;

Αναμένοντας την δημοσιοποίηση τελικού προγράμματος και σχεδίων, η Θεματική Ομάδα Οικολογίας Ανθρωπογενούς Περιβάλλοντος των Οικολόγων Πράσινων υπενθυμίζει και επισημαίνει ότι, πάνω απ’όλα, απαιτείται:
1. Η ένταξη της περιοχής στα διοικητικά όρια των παράκτιων δήμων, η κήρυξή της σε δημόσιο χώρο και η ταυτόχρονη αφαίρεση της διαχείρισης της από την «Ολυμπιακά Ακίνητα Α.Ε.».
2. Η επανάκτηση του ιστορικού, φυσικού, χαρακτήρα της περιοχής - αυτόν του παραλιακού, αττικού, οικοσυστήματος όσμωσης της πόλης με τον Αργοσαρωνικό – στα πλαίσια μίας έντεχνης ερμηνείας του όρου «αποκατάσταση» της έκθεσης Δεκλερή και με εργαλεία τον αστικό σχεδιασμό και τον σχεδιασμό τοπίου μεγάλης κλίμακας.
3. Η ουσιαστική πραγμάτωση της Β’ φάσης των ολυμπιακών έργων, του νόμου του 2002 - πλήρης υπογειοποίηση της δέσμης των παραλιακών λεωφόρων, ολοκλήρωση των αντιπλημμυρικών έργων κ.λ.π.
4. Η δημιουργία όχι απλώς «πάρκου» αλλά ενός γνήσια «οικολογικού δικτύου», μεσογειακού-αττικού τύπου - μεταξύ του παραλιακού μετώπου και της πόλης, σε αισθητό βάθος - βιότοπων, υγρότοπων, διαδρομών και πολιτισμικής ανάτασης, με ελάχιστους βοηθητικούς χώρους, ως επί το πλείστον υπόσκαφους, εν μέρει αναπαράγοντος μνήμες του Φαληρικού Όρμου έτσι όπως ήταν πριν από την καταστροφή του. Από αυτή την οπτική γωνία, η όλη επιχωματωμένη και τσιμεντοποιημένη έκταση του όρμου οφείλει να θρυμματιστεί και να μετασχηματιστεί σε ένα «οικολογικό δίκτυο» - πάρκου - μεγάλης κλίμακας, τα οποία διεισδύει σε ικανό βάθος στην πόλη και εσωκλείει, εν είδη νησίδων, όποια από τα υπάρχοντα ολυμπιακά έργα κριθούν διατηρητέα

Ο Ρέντζο Πιάνο  είναι σίγουρα ένας από τους ποιοτικότερους σύγχρονους εκπροσώπους της αρχιτεκτονικής σπουδής. Πιστεύουμε όμως ότι θα έπρεπε να είχε προκηρυχθεί αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για το συγκεκριμένο έργο αφού πρώτα καθορίζονταν με δημόσιο διάλογο οι βασικές του κατευθύνσεις. Σε κάθε περίπτωση, καμιά μεγάλη υπογραφή δεν αρκεί, εάν το πρόγραμμα της επέμβασης και οι κυβερνητικές «αναζητήσεις» δεν στοχεύουν στην εκ βάθρων αποκατάσταση του Φαληρικού Όρμου στα χνάρια της ανεύρεσης της χαμένης οικολογικής και πολιτιστικής του ταυτότητας, έτσι όπως σφράγισε, ιστορικά, την σχέση της θάλασσας με την πόλη. Όχι μόνο Πιάνο λοιπόν…

Η Θεματική Ομάδα Οικολογίας Ανθρωπογενούς Περιβάλλοντος των Οικολόγων Πράσινων

Σάββατο 26 Μαρτίου 2011

ΝΑ ΘΕΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ


 
Οι Οικολόγοι Πράσινοι παρουσιάζουν στα ελληνικά την κοινή θέση των Πράσινων για το μακροοικονομικό πλαίσιο της Πράσινης Στροφής.
Την κοινή θέση του Ευρωπαϊκού Πράσινου Κόμματος για το Μακροοικονομικό Πλαίσιο της Πράσινης Στροφής (Green New Deal) παρουσίασαν στα ελληνικά οι Οικολόγοι Πράσινοι. Η παρουσίαση επιλέχθηκε να συμπέσει με τη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, καθώς το κείμενο περιέχει και σειρά ολοκληρωμένων προτάσεων για το πρόβλημα χρέους της ευρωζώνης και για μια βιώσιμη Ευρωπαϊκή Οικονομική Διακυβέρνηση.
Στο κείμενο ορίζονται ως βασικοί πυλώνες της Πράσινης Στροφής, η μείωση της πίεσης που ασκούν οι οικονομίες μας στο περιβάλλον αλλά και μια καλύτερη ποιότητα ζωής για όλους στον πλανήτη.
Παρουσιάζονται αναλυτικά οι εκτιμήσεις και οι προτάσεις του πράσινου κινήματος για εναλλακτικούς οικονομικούς δείκτες παράλληλους με το ΑΕΠ, εξισορρόπηση της τοπικής διάστασης με τη διεθνή και παγκόσμια κλίμακα, αποτελεσματική επιβολή ορίων και φορολόγησης στις χρηματαγορές με μέτρα μείωσης του συστημικού κινδύνου.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο προβάλλεται πλαίσιο βιώσιμης κοινής οικονομικής διακυβέρνησης, με καταπολέμηση των φαινομένων φούσκας, εμπλοκή του ευρωκοινοβουλίου στο διορισμό και την ανάκληση της διοίκησης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, έμφαση σε νέες πηγές δημόσιων εσόδων και σε εστιασμένες μόνο περικοπές, σημαντικές αλλαγές στο Σύμφωνο Σταθερότητας, έκδοση ευρωομολόγων, δημιουργία μηχανισμού διευθέτησης δημόσιου χρέους, κοινό πλαίσιο φορολογικής πολιτικής.
Σε παγκόσμιο επίπεδο προβάλλεται μιας νέας, βιώσιμης σχέσης Βορρά-Νότου, με αναγνώριση του οικολογικού χρέους και ισχυρές ρυθμίσεις για τις ανεξέλεγκτες βραχυπρόθεσμες ροές κεφαλαίων, τις διακυμάνσεις των συναλλαγματικών ισορροπιών και τα υπέρμετρα εμπορικά ελλείμματα και πλεονάσματα.
Όπως τονίζεται στην εισαγωγή, «Μπορούμε να έχουμε μια υγιή οικονομία, μόνο όταν η Γη είναι υγιής. Οι παρούσες γενεές δεν έχουν στην ιδιοκτησία τους τη Γη, αλλά τη διατηρούν ως καταπίστευμα για λογαριασμό των μελλοντικών γενεών. Απώτερος στόχος της οικονομικής δραστηριότητας είναι να ανταποκρίνεται στις βασικές ανάγκες και να συμβάλλει σε μια καλύτερη ποιότητα ζωής για όλους, τώρα και στο μέλλον»
Ολόκληρο το κείμενο έχει αναρτηθεί στη σελίδα των Οικολόγων Πράσινων, στο http://www.ecogreens-gr.org/Docs/GreenNewDeal/GND-makrooikonomika.pdf

Πέμπτη 24 Μαρτίου 2011

Το ανούσιο περιβαλλοντικό μάρκετινγκ και οι …. Ώρες της Γης


Με αφορμή τη γνωστή γιορτή που έχει στηθεί και φέτος για την «ώρα της Γης» το Αρχιπέλαγος, Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας δηλώνει αποστροφή απέναντι:
- Στο πανηγύρι της τεχνητής ενοχοποίησης των απλών πολιτών για την κλιματική αλλαγή και τα δεινά του πλανήτη.
- Στη σκόπιμη απενεχοποίηση των βιομηχανιών και των εταιρειών – χορηγών της «Ώρας της Γης 200...+» που ευθύνονται για τα καθημερινά και τεράστια περιβαλλοντικά εγκλήματα στη χώρας μας.
- Στην ανούσια φλυαρία του περιβαλλοντικού λόμπι και των όψιμων οικολόγων που αφιερώνουνώρες σε καμπάνιες που αποπροσανατολίζουν τους πολίτες, δηλώνοντας ότι με τον τρόπο αυτό «στέλνουν ηχηρό μήνυμα στους ηγέτες της γης»!, και ούτε λεπτό στα ουσιώδη περιβαλλοντικά προβλήματα των αστικών κέντρων και της περιφέρειας.

Σε αυτή τη χώρα, η οποία:
- πρωτοστατεί στην αύξηση της κατανάλωσης ενέργειας, χωρίς κανένα πλάνο εξορθολογισμού της κατανάλωσης, και ενώ η παγκόσμια τάση επικεντρώνεται στη μείωση της κατανάλωση ρεύματος,
- αναλώνεται σε οικολογικά πανηγύρια τύπου «Ώρας της Γης», ανησυχώντας μην χάσουμε την πρωτιά από τις …Φιλιππίνες, αδιαφορώντας παράλληλα για την κατασπατάληση του ρεύματος,
- θεωρεί επίτευγμα να σβήσει τα φώτα Σάββατο βράδυ, όταν ούτως ή άλλως τα ενεργοβόρα κτίρια και βιομηχανίες δεν λειτουργούν,

ανοίγουμε τα μάτια μας – δεν είμαστε πιόνια

Απέναντι στις ανέξοδες οικολογίζουσες γιορτές η σιωπή μας είναι ένοχη και η άγνοιά μας επικίνδυνη, εάν θεωρούμε ότι έχουμε τελικά ευθύνη για την πραγματική διαχείριση των περιβαλλοντικών προβλημάτων στην Ελλάδα.

Σε μια εποχή που ο πολίτης σβήνει το διακόπτη καθημερινά επειδή αδυνατεί να πληρώσει τον λογαριασμό ρεύματος (και όχι επειδή έχει οικολογική συνείδηση), οι συμβολικές γιορτές είναι προκλητικές...

Αρχιπελάγος, ΙΘΠ - Η επιστημονική και ερευνητική ομάδα

Παρασκευή 18 Μαρτίου 2011

11ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αρχιτεκτόνων: αξιακή κατοχύρωση της αρχιτεκτονικής και «η αρχιτεκτονική στους αρχιτέκτονες»


«Η αρχιτεκτονική», σημείωνε πριν μερικές δεκαετίες ο Λε Κορμπυζιέ, «αποτελεί τεκμήριο τέχνης… Ένα γεγονός που εγείρει αίσθημα έξω και πέραν των κατασκευαστικών προβληματικών. Η τεχνική κατασκευή «στήνει». Η αρχιτεκτονική συνταράζει.»
Η αρχιτεκτονική, θα λέγαμε, είναι η ίδια η συμβίωση σε μια εκπληκτική προσπάθεια ισορροπίας μεταξύ του χρήσιμου και του οικονομικού, του αισθητικού και του τεχνικού, του κοινωνικού, του ανθρωπολογικού και του περιβαλλοντικού τουλάχιστον. Η αρχιτεκτονική αποτελεί έκφραση και έκφανση ατομικής και συλλογικής δημιουργικότητας και σφραγίδα αισθήματος, συμμετοχής και σύμπνοιας στην δύσκολη, αταβική, προσπάθεια μεταλλαγής της «φύσης» σε ιδέα «κουλτούρας» ή ιδέα πολιτισμικής διάστασης ανθρωπογενούς περιβάλλοντος. Σε «οικολογία» με λίγα λόγια. Γιατί η αρχιτεκτονική είναι «οικολογία».
Αυτό δεν φαίνεται να συμμερίζονταν, ή και να γνώριζε, η πολιτική που εξουσίασε τουλάχιστον από την μεταπολίτευση και εντεύθεν. Και έτσι, ενώ σε άλλα γεωγραφικά μήκη και πλάτη θεσμοθετούνταν ακόμη και η «ποιότητα της αρχιτεκτονικής» σε επίπεδο υπουργείου πολιτισμού, η εγχώρια έννοια της «αρχιτεκτονικής» υποβιβάζονταν αξιακά έως την ταύτιση της με εκείνη της «κατασκευής» και του «τεχνικού έργου» ενώ το έργο του αρχιτέκτονα εξαϋλώνονταν σε επίπεδο ελεύθερης ανάληψης από τον οποιοδήποτε «τεχνικό» τεχνικού έργου.
- Αρχιτεκτονική δεν είναι τετραγωνικά και κυβικά, δεν είναι απόσταση από την ρυμοτομική γραμμή ή από το όμορο οικόπεδο, ούτε και όγκοι, επιφάνειες, πλάκες και δοκάρια.
- Αρχιτεκτονική δεν σημαίνει «τεχνικό έργο» και η σημασία της «αρχιτεκτονικής παρέμβασης» δεν μπορεί να υποκατασταθεί από την οποιαδήποτε «πολιτική των κατασκευών».
- Η Αρχιτεκτονική δεν σηματοδοτεί «κατάλυμα», «εργολαβικό» ή «δημοπράτηση», αλλά ούτε και συγγενεύει με τον οποιοδήποτε αγνωστικό, στιλιστικό, μιμητισμό έτσι για την «κουλτούρα».
- Από την φύση του, ο ρόλος του αρχιτέκτονα δεν είναι αντικαταστάσιμος, δεν παραχωρείται και δεν εγγίζεται από διλλήματα τύπου «ποιος σχεδιάζει;».
Χαιρετίζουμε, λοιπόν, τις εργασίες του 11ου Πανελλήνιου Συνεδρίου των Αρχιτεκτόνων που λαμβάνουν χώρα το τετραήμερο 17-20 Μαρτίου στο Ζάππειο Μέγαρο με κεντρικό θέμα «Επάγγελμα Αρχιτέκτων» και κύριο στόχο ένα ακόμη βήμα στην προσπάθεια απόδοσης στην αρχιτεκτονική και στον αρχιτέκτονα τους ρόλους που, πολιτισμικά, δικαιούνται. Θα προσκαλέσουμε όμως ταυτόχρονα την πολιτεία και όλους τους εκπροσώπους της να συμπαρασταθούν, όπως υποχρεούνται, προχωρώντας άμεσα σε μία επίμονη και καθημερινή δουλειά θεσμοθέτησης του οποιουδήποτε αναγκαίου για την οριστική αξιακή κατοχύρωση της αρχιτεκτονικής και του ρόλου του αρχιτέκτονα σε αυτή την χώρα έτσι όπως απαιτείται από καιρό από τον αρχιτεκτονικό της κόσμο.
· Θες μέσω της θεσμοθέτησης ενός νέου «Αρχιτεκτονικού Οικοδομικού Κανονισμού», σαν εργαλείου κατοχύρωσης της ελευθερίας έκφρασης της δημιουργικότητας του δημιουργού και της αρχιτεκτονικής σαν τέχνης και επιστήμης;
· Θες μέσω της άμεσης κατάρτισης ενός μητρώου εργολάβων ιδιωτικών έργων;
· Θες μέσω της θεσμοθέτησης της υποχρεωτικής διενέργειας Αρχιτεκτονικών Διαγωνισμών Ιδεών από όλα τα πρόσωπα δημόσιου δικαίου;
· Θες μέσω της κατάργησης του Τ.Ε.Ε. και της θεσμοθέτησης μιας αποκεντρωτικής ανάληψης αρμοδιοτήτων από μέρους των επί μέρους επαγγελματικών Συλλόγων, με την μορφή νομικών προσώπων, όπως απαιτείται πλέον από τις περιστάσεις;
· Θες μέσω της θεσμικής ερμηνείας του «η αρχιτεκτονική στους αρχιτέκτονες»;
Όσο αφορά δε το πεδίο της αναγκαίας «αειφορίας» των πρακτικών διαμόρφωσης του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, των «πράσινων» προσεγγίσεων και των διάχυτων πλέον οικολογικών ανησυχιών, που υποδηλώνονται έμμονα και καθημερινά, ας έχουν μόνιμα υπόψη τους πολιτικοί και πολιτευόμενοι μία σημαντική διακήρυξη που είδε το φως πριν από 18 περίπου χρόνια στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Συνέδριου Αρχιτεκτόνων στο Σικάγο. Γιατί και από αυτή την σκοπιά αργούν σημαντικά μεταξύ πρόφασης, νομιναλισμού και σύγχυσης του διαφημιστικού «συμβάντος» με την απτή, καθημερινή, πραγματικότητα.

Οι αρχιτέκτονες των Οικολόγων Πράσινων

(ακολουθεί η «Διακήρυξη αλληλεγγυότητας για ένα βιώσιμο μέλλον» του Παγκόσμιου Συνεδρίου Αρχιτεκτόνων που έλαβε χώρα στο Σικάγο μεταξύ 18-21 Ιουνίου 1993)

-----------------------------------------

Λαμβάνοντας υπόψη ότι:

1. μία βιώσιμη κοινωνία προστατεύει και προάγει «φύση» και πολιτισμική διάσταση προς όφελος όλου του, έμβιου και άβιου, κόσμου για το παρόν και για το μέλλον,
2. ένα υγειές περιβάλλον βιοποικιλότητας είναι η πρώτη, ουσιαστική και πολύτιμη προϋπόθεση για μία υγιή κοινωνία,
3. η σύγχρονη κοινωνία συνιστά την πρώτη και μοναδική αιτία της υποβάθμισης του περιβάλλοντος υποθηκεύοντας σοβαρά, καταυτό τον τρόπο, την βιωσιμότητα της,
4. είμαστε όλοι οικολογικά αλληλεξαρτημένοι με το φυσικό περιβάλλον και τα οικοσυστήματα του.
5. είμαστε όλοι αλληλεξαρτούμενοι, κοινωνικά, πολιτισμικά και οικονομικά,
6. στα πλαίσια αυτής της αλληλεξάρτησης, η «βιωσιμότητα» απαιτεί συνέργεια, ισοτιμία και ισόρροπη συμμετοχικότητα μεταξύ όλων των μερών,
7. το δομημένο περιβάλλον έχει πρωταγωνιστικό ρόλο αναφορικά με τις επιπτώσεις της ανθρωπογενούς δραστηριότητας στο φυσικό περιβάλλον και στην ποιότητα ζωής,
8. ο βιώσιμος σχεδιασμός του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος προϋποθέτει συνολικές θεωρήσεις από την σκοπιά της χρήσης ανανεώσιμων φυσικών πόρων και πηγών ενέργειας, της ενεργειακής αυτάρκειας των έργων, της οικολογίας κτιρίων και δομικών τεχνολογιών, των κοινωνικά και οικολογικά υπεύθυνων χρήσεων γης και αρχιτεκτονικής υψηλής ποιότητας που να «εμπνέει» και να «προάγει»,
9. ο βιώσιμος σχεδιασμός του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος δύναται να αποτελέσει ένα μοναδικό εργαλείο σημαντικής μείωσης των επιπτώσεων της ανθρωπογενούς δραστηριότητας στο φυσικό περιβάλλον, διασφαλίζοντας παράλληλα οικονομία και υψηλή ποιότητα ζωής,

σαν εκπρόσωποι του κόσμου της αρχιτεκτονικής και εκείνου του κτιριακού σχεδιασμού, τόσο σε ατομικό επίπεδο όσο και μέσω των επαγγελματικών μας συλλόγων,

δεσμευόμαστε:

1. Να θέσουμε την ανάγκη της περιβαλλοντικής και την κοινωνικής βιωσιμότητας στο επίκεντρο της επαγγελματικών μας προτεραιοτήτων και της επαγγελματικής μας δραστηριότητας.
2. Να μεριμνήσουμε για την συνεχή προαγωγή και διάδοση των διαδικασιών, των πρακτικών, των υπηρεσιών, των προγραμμάτων σπουδών, των προϊόντων και των προτύπων βιώσιμου σχεδιασμού.
3. Να δραστηριοποιηθούμε για την διάχυση της πληροφόρησης γύρω από την κρίσιμη σημασία και τα ουσιαστικά πλεονεκτήματα του βιώσιμου σχεδίου τόσο στο επίπεδο του επαγγελματικού μας κύκλου και της βιομηχανίας δόμησης όσο και σε εκείνο της επαγγελματικής εκπαίδευσης και του κοινωνικού συνόλου.
4. Να δραστηριοποιηθούμε ώστε να υιοθετηθούν και να θεσμοθετηθούν όλες οι πολιτικές, οι κανονισμοί και οι πρακτικές που διασφαλίζουν βιώσιμο σχεδιασμό, τόσο σε πολιτικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο παραγωγικών τομέων.
5. Να δραστηριοποιηθούμε έτσι ώστε όλα στοιχεία που συνδράμουν στην διαμόρφωση του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος - ως προς τον σχεδιασμό, την παραγωγή, την χρήση και την ανακυκλωσιμότητα - να μετατοπιστούν στο πεδίο των πρότυπων του βιώσιμου σχεδιασμού.

Σικάγο, 18-21 Ιουνίου 1993
Διεθνής Ένωσης Αρχιτεκτόνων - UIA
Αμερικανική Ένωσης Αρχιτεκτόνων – ΑΙΑ

(http://www.ecogreens-gr.org/cms/index.php?option=com_content&view=article&id=1917:11---------l---r&catid=90:oikologia&Itemid=80

Πέμπτη 17 Μαρτίου 2011

Οι Οικολόγοι Πράσινοι στο 11ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αρχιτεκτόνων


Παρέμβαση-χαιρετισμό στο11ο Πανελλήνιο Συνεδρίο Αρχιτεκτόνων πραγματοποίησαν σήμερα οι Οικολόγοι Πράσινοι. Η παρέμβαση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της τελετής έναρξης του Συνεδρίου από τον Εκπρόσωπο Τύπου του κόμματος Γιάννη Παρασκευόπουλο.

-------------------------------------------

ΓΙΑ ΕΝΑ ΝΕΟ, ΒΙΩΣΙΜΟ, ΡΟΛΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
Χαιρετισμός των Οικολόγων Πράσινων στο 11οΠανελλήνιο ΣυνέδριοΑρχιτεκτόνων

Ζάππειο, 17 Μαρτίου 2011

Εκ μέρους των Οικολόγων Πράσινων θα ήθελα πρώτα από όλα να ευχαριστήσω για την πρόσκληση και να ευχηθώ καλή επιτυχία στο συνέδριό σας.
Οι περισσότεροι από εσάς θα μας ξέρετε πιθανόν ως «το κόμμα του περιβάλλοντος». Στην πραγματικότητα ενδιαφερόμαστε κυρίως για τις κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές που θα προσφέρουν σε όλους ποιότητα ζωής, συμφιλιώνοντας την κοινωνία με το περιβάλλον και προστατεύοντας φυσικά και το ίδιο.
Περιβάλλον όμως για μας δεν είναι μόνο η φύση, αλλά και όλα όσα διαμορφώνουν το χώρο, τους χώρους, όπου ζούμε, το ανθρωπογενές περιβάλλον δηλαδή. Στη διαμόρφωση λοιπόν του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος και της σχέσης του με το φυσικό, η αρχιτεκτονική έχει να παίξει τον πιο σημαντικό ρόλο: να σχεδιάζει τα κτίρια, τη μορφή των πόλεων και των οικισμών, τις χρήσεις γης, να εκπονεί τον ευρύτερο χωροταξικό σχεδιασμό, να προωθεί τη διατήρηση και προστασία της ιστορικής κληρονομιάς, να δίνει μέσω του σχεδιασμού υπόσταση στα όρια και τις ισορροπίες με το φυσικό περιβάλλον.
Όλα αυτά, στη χώρα μας, κινούνται δυστυχώς στη σφαίρα του ιδεατού. Για πολλές δεκαετίες, η δημόσια σφαίρα και το δημόσιο συμφέρον έχουν κατακερματιστεί σε αντικρουόμενα κλαδικά και ιδιωτικά μικροσυμφέροντα. Η δημόσια πολιτική καθοριζόταν μέχρι τώρα σχεδόν, αποκλειστικά από το ποια μικροσυμφέροντα θα επικρατήσουν και ποιος κλάδος θα μείνει στη σκιά των άλλων. Αν έχετε αμφιβολία, κοιτάξτε όχι μόνο όσα συνέβησαν και συμβαίνουν στις κατασκευές, αλλά και την εδραιωμένη παράλογη πολυνομία ή τις υπερδιογκωμένες ιδιωτικές δαπάνες στην υγεία ή την εκπαίδευση.
Με αυτή την οπτική, βλέπουμε οι Οικολόγοι Πράσινοι και το θέμα του συνεδρίου σας: «Επάγγελμα: Αρχιτέκτων». Το θέμα είναι να βρούμε και πάλι την έννοια του δημόσιου συμφέροντος, του συμφέροντος της κοινωνίας και των επόμενων γενεών. Από το γενικευμένο συντεχνιακό διαγκωνισμό, που μας έφερε στη σημερινή κατάσταση, έχουμε όλοι χορτάσει, και ο δικός σας χώρος είναι αναμφίβολα από τους ιδιαίτερα χαμένους. Ζητούμενο λοιπόν δεν είναι να υπάρξει μια αδιέξοδη ρεβάνς πάνω στα ερείπια, αλλά να προσδιοριστεί πρώτα ένα ευρύτερο, δημόσιο συμφέρον. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ας διεκδικήσει μετά κάθε κλάδος και το δικό του, το ιδιαίτερο συμφέρον.
Στη σημερινή συγκυρία, όπου η κρίση δεν είναι μόνο οικονομική αλλά και κοινωνική και περιβαλλοντική, και απαιτεί ταυτόχρονες απαντήσεις και για τα τρία, η αρχιτεκτονική έχει να παίξει σημαντικό ρόλο:
- Στην αναβάθμιση του υπάρχοντος κτιριακού αποθέματος, τόσο ενεργειακά όσο και λειτουργικά και αισθητικά, με παράλληλη προστασία της αισθητικής και της μορφολογίας.
- Στις παρεμβάσεις και αναπλάσεις στο δημόσιο χώρο, για επανοικειοποίηση από τους πολίτες που τα τελευταία χρόνια είχαν παραιτηθεί από τη σχέση μαζί του.
- Στο βιώσιμο σχεδιασμό των πόλεων και των οικισμών, ώστε να προσφέρουν επιτέλους σε όλους μας τα συλλογικά αγαθά που, τώρα με την κρίση, αποκτούν ακόμη πιο ζωτική σημασία.
- Στην προστασία και αποκατάσταση της ιστορικής κληρονομιάς, ώστε να παραμένει ζωντανή και οικεία, με συνολικά και αποτελεσματικά σχέδια προστασίας, χωρίς να προδίδει το ιστορικό και πολιτισμικό της νόημα.
- Στο χωροταξικό σχεδιασμό, που οφείλει να οραματίζεται και να αποτυπώνει μια πορεία βιώσιμης στροφής, χωρίς να παραγράφει τα εγκλήματα που έχουν συμβεί αλλά και χωρίς να παύει να πατάει γερά στο έδαφος.
- Στη σύνδεση των διεθνών συμβάσεων για θέματα όπως το τοπίο ή η πολιτιστική κληρονομιά, με τις απαραίτητες θεσμικές ρυθμίσεις και την πρακτική εφαρμογή.
Οι άξονες αυτοί πιστεύουμε ότι μπορούν να δώσουν απαντήσεις και στο πρόβλημα της ανεργίας του χώρου σας. Φιλοσοφία μας είναι άλλωστε, η πράσινη στροφή που επιδιώκουμε, να δίνει παράλληλα απαντήσεις και στο θέμα των θέσεων εργασίας αλλά και στην τόνωση της οικονομίας. Σε μια τέτοια στροφή είναι λογικό οι νεότεροι αρχιτέκτονες, που έχουν συνδεθεί λιγότερο με τον παραδοσιακό οικοδομικό οργασμό και που είναι πιο ανοικτοί σε νέες κατευθύνσεις, να έχουν και περισσότερες ευκαιρίες.
Στους Οικολόγους Πράσινους, φίλοι μου αρχιτέκτονες μου έχουν πει ότι σε όλα αυτά, ο φυσικός ρόλος του αρχιτέκτονα είναι αυτός του μαέστρου στην ορχήστρα. Για να υπάρξει όμως ορχήστρα και μαέστρος, πρέπει πρώτα να υπάρξει μουσική. Και τη μουσική, δυστυχώς ή ευτυχώς, μόνο όλοι μαζί μπορούμε να τη γράψουμε.
Περιμένουμε λοιπόν να συναντηθούμε και με τον κόσμο της αρχιτεκτονικής σε ευρύτερες μάχες:
- Για να υπερασπίσουμε όλες τις εφεδρείες δημόσιας γης στις πόλεις μας, όπως το Ελληνικό, ώστε να μπορούμε έστω μελλοντικά να πλησιάσουμε τις προδιαγραφές που ζητούν για πράσινο και ελεύθερους χώρους τα επιστημονικά κείμενα και οι ευρωπαϊκές πολιτικές.
- Για να πάψουν οι πόλεις και οι οικισμοί να κυριαρχούνται από το αυτοκίνητο και να δοθεί επιτέλους χώρος στο περπάτημα τη συγκοινωνία, το ποδήλατο, ιδιαίτερα τώρα που τα καύσιμα είναι πια ακριβά και τα εισοδήματα συμπιεσμένα.
- Για να ολοκληρωθούν το συντομότερο δυνατόν περιβαλλοντικά εργαλεία όπως ο χωροταξικός σχεδιασμός, και να μην εφαρμοστούν στην πράξη οι τερατώδεις διατάξεις του fast track που ουσιαστικά επιτρέπουν σε κάθε επενδυτή να διαπραγματεύεται δική του ιδιωτική πολεοδομική και περιβαλλοντική νομοθεσία.
- Για να οικοδομήσουμε ευρείες κοινωνικές συμμαχίες απέναντι στον καρκίνο της εκτός σχεδίου δόμησης, διαμορφώνοντας προτάσεις που θα συνδυάζουν τη ριζική τομή της πλήρους κατάργησής της, με παράλληλο σχεδιασμό που δε θα δημιουργεί αδικίες.
Η αρχιτεκτονική είναι ένα κοινωνικό αγαθό που δεν ανήκει μόνο στους αρχιτέκτονες. Από την άλλη, είναι ζωτικό να ασκείται μόνο από αρχιτέκτονες, αν δε θέλουμε να ζήσουμε κι άλλες τραγωδίες, όπως αυτές που ζούμε δεκαετίες τώρα με το δομημένο περιβάλλον.
Για να ξεπεράσουμε λοιπόν τις αντιλήψεις που τη θεωρούν άλλοτε πολυτέλεια και άλλοτε αναγκαίο κακό, χρειαζόμαστε μια νέα σχέση της κοινωνίας με την αρχιτεκτονική: να γίνει ο μέσος πολίτης κοινωνός της αξίας και της χρησιμότητας της αρχιτεκτονικής στα πλαίσια μιας νέας πιο ώριμης θεώρησης του αστικού (και όχι μόνο) περιβάλλοντός μας.
Χρειάζεται όμως και μια νέα σχέση και των ίδιων των αρχιτεκτόνων με την κοινωνία και τις νέες ανάγκες που δημιουργεί η κρίση. Με τις σκέψεις αυτές, οι Οικολόγοι Πράσινοι ευχόμαστε καλή επιτυχία στις εργασίες του συνεδρίου σας, ελπίζοντας ότι θα συμβάλουν θετικά σε μια τέτοια κατεύθυνση.

Γιάννης Παρασκευόπουλος
Εκπρόσωπος Τύπου των Οικολόγων Πράσινων

Τετάρτη 16 Μαρτίου 2011

Η Διακήρυξη του Σικάγο

 

Τον Ιούνιο του 1993, στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Συνεδρίου Αρχιτεκτόνων του Σικάγο, έβλεπε το φώς μία σημαντική διακήρυξη, συνεργεία της Διεθνούς και της Αμερικανικής Ενώσεως Αρχιτεκτόνων - UIA και ΑΙΑ αντίστοιχα - με τον σημαντικό τίτλο «Διακήρυξη αλληλεγγυότητας για ένα βιώσιμο μέλλον».

Λαμβάνοντας υπόψη ότι:

1. μία βιώσιμη κοινωνία προστατεύει και προάγει «φύση» και πολιτισμική διάσταση προς όφελος όλου του, έμβιου και άβιου, κόσμου για το παρόν και για το μέλλον,
2. ένα υγειές περιβάλλον βιοποικιλότητας είναι η πρώτη, ουσιαστική και πολύτιμη προϋπόθεση για μία υγιή κοινωνία,
3. η σύγχρονη κοινωνία συνιστά την πρώτη και μοναδική αιτία της υποβάθμισης του περιβάλλοντος υποθηκεύοντας σοβαρά, καταυτό τον τρόπο, την βιωσιμότητα της,
4. είμαστε όλοι οικολογικά αλληλεξαρτημένοι με το φυσικό περιβάλλον και τα οικοσυστήματα του.
5. είμαστε όλοι αλληλεξαρτούμενοι, κοινωνικά, πολιτισμικά και οικονομικά,
6. στα πλαίσια αυτής της αλληλεξάρτησης, η «βιωσιμότητα» απαιτεί συνέργεια, ισοτιμία και ισόρροπη συμμετοχικότητα μεταξύ όλων των μερών,
7. το δομημένο περιβάλλον έχει πρωταγωνιστικό ρόλο αναφορικά με τις επιπτώσεις της ανθρωπογενούς δραστηριοτήτας στο φυσικό περιβάλλον και στην ποιότητα ζωής,
8. ο βιώσιμος σχεδιασμός του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος προϋποθέτει συνολικές θεωρήσεις από την σκοπιά της χρήσης ανανεώσιμων φυσικών πόρων και πηγών ενέργειας, της ενεργειακής αυτάρκειας των έργων, της οικολογίας κτιρίων και δομικών τεχνολογιών, των κοινωνικά και οικολογικά υπεύθυνων χρήσεων γης και αρχιτεκτονικής υψηλής ποιότητας που να «εμπνέει» και να «προάγει»,
9. ο βιώσιμος σχεδιασμός του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος δύναται να αποτελέσει ένα μοναδικό εργαλείο σημαντικής μείωσης των επιπτώσεων της ανθρωπογενούς δραστηριότητας στο φυσικό περιβάλλον, διασφαλίζοντας παράλληλα οικονομία και υψηλή ποιότητα ζωής,

σαν εκπρόσωποι του κόσμου της αρχιτεκτονικής και εκείνου του κτιριακού σχεδιασμού, τόσο σε ατομικό επίπεδο όσο και μέσω των επαγγελματικών μας συλλόγων,  

δεσμευόμαστε:

1. Να θέσουμε την ανάγκη της περιβαλλοντικής και την κοινωνικής βιωσιμότητας στο επίκεντρο της επαγγελματικών μας προτεραιοτήτων και της επαγγελματικής μας δραστηριότητας.
2. Να μεριμνήσουμε για την συνεχή προαγωγή και διάδοση των διαδικασιών, των πρακτικών, των υπηρεσιών, των προγραμμάτων σπουδών, των προϊόντων και των προτύπων βιώσιμου σχεδιασμού.
3. Να δραστηριοποιηθούμε για την διάχυση της πληροφόρησης γύρω από την κρίσιμη σημασία και τα ουσιαστικά πλεονεκτήματα του βιώσιμου σχεδίου τόσο στο επίπεδο του επαγγελματικού μας κύκλου και της βιομηχανίας δόμησης όσο και σε εκείνο της επαγγελματικής εκπαίδευσης και του κοινωνικού συνόλου.
4. Να δραστηριοποιηθούμε ώστε να υιοθετηθούν και να θεσμοθετηθούν όλες οι πολιτικές, οι κανονισμοί και οι πρακτικές που διασφαλίζουν βιώσιμο σχεδιασμό, τόσο σε πολιτικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο παραγωγικών τομέων.
5. Να δραστηριοποιηθούμε έτσι ώστε όλα στοιχεία που συνδράμουν στην διαμόρφωση του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος - ως προς τον σχεδιασμό, την παραγωγή, την χρήση και την ανακυκλωσιμότητα – να μετατοπιστούν στο πεδίο των πρότυπων του βιώσιμου σχεδιασμού.

Σικάγο, 18-21 Ιουνίου 1993

Τρίτη 15 Μαρτίου 2011

Να απελευθερωθούμε από τα πυρηνικά! Παρέμβαση του Μ. Τρεμόπουλου στην Κομισιόν


Το θέμα της αναθεώρησης της ευρωπαϊκής πολιτικής για την πυρηνική ενέργεια μετά την καταστροφή στην Ιαπωνία, φέρνουν στο ευρωκοινοβούλιο οι Οικολόγοι Πράσινοι.
Με ερώτηση του Μιχάλη Τρεμόπουλου τονίζεται ότιαυτό που ζει η Ιαπωνία διαψεύδει με τραγικό τρόπο την επιχειρηματολογία πως η πυρηνική ενέργεια μπορεί να είναι ποτέ ασφαλής, ακόμη και στις πιο οργανωμένες και τεχνολογικά προηγμένες κοινωνίες. Η καταστροφή αποτελεί σοβαρή προειδοποίηση και για την Ευρώπη, ιδιαίτερα για τη σεισμογενή περιοχή της ΝΑ Ευρώπης, όπου Τουρκία και Βουλγαρία σχεδιάζουν νέα πυρηνικά εργοστάσια.
Ο ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων ρωτά την Κομισιόν αν σκοπεύει να αναθεωρήσει θέσεις της για υποστήριξη της πυρηνικής ενέργειας, τόσο στις χώρες μέλη της Ε.Ε., όσο και σε τρίτες χώρες, όπου ένα πυρηνικό ατύχημα θα είχε συνέπειες στην υγεία των Ευρωπαίων πολιτών. Ζητά, τέλος, στοιχεία για τις άμεσες και έμμεσες επιδοτήσεις προς την πυρηνική βιομηχανία σε εθνικό αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
«Η σκέψη μας είναι πρώτα από όλα στους ανθρώπους που χάθηκαν, αλλά και σε εκείνους που αγωνίζονται να αποτρέψουν μια ολοκληρωτική καταστροφή», δήλωσε ο Μιχάλης Τρεμόπουλος. «Νιώθουμε όμως και οργή για το αδιανόητο ρίσκο που μας επιβάλλει το πυρηνικό λόμπυ και για τη σαθρή και υπεροπτική προπαγάνδα ότι η τεχνολογία είναι δήθεν σε θέση να διασφαλίσει τα πάντα. Για να μη βρεθούμε, λοιπόν, κάποια στιγμή ραδιενεργοί, είναι η ώρα να ξαναγίνουμε ενεργοί, διεκδικώντας έναν οδικό χάρτη που να δρομολογήσει σταδιακά για όλη την Ευρώπη το τέλος της πυρηνικής ενέργειας και των απειλών που τη συνοδεύουν. Πρώτο όμως και επείγον βήμα, καθώς η ραδιενέργεια δε γνωρίζει σύνορα, είναι να ενισχύσουμε ακόμη περισσότερο τη συνεργασία με τα αντιπυρηνικά κινήματα των γειτονικών μας χωρών και να δώσουμε μαζί τη μάχη να μην προχωρήσει ούτε ένα νέο πυρηνικό εργοστάσιο στην ευρύτερη περιοχή».
Για περισσότερες πληροφορίες: Μιχάλης Τρεμόπουλος 6982 689868


(ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο της ερώτησης)


Θέμα: Η πυρηνική ενέργεια στην Ευρώπη υπό το φως του ατυχήματος στη Fukushima


«25 χρόνια μετά το Τσερνομπίλ, αυτό που ζει η Ιαπωνία διαψεύδει με τραγικό τρόπο την επιχειρηματολογία πως η πυρηνική ενέργεια μπορεί να είναι ποτέ ασφαλής, ακόμη και στις πιο οργανωμένες και τεχνολογικά προηγμένες κοινωνίες. 
Η καταστροφή αποτελεί σοβαρή προειδοποίηση και για την Ευρώπη, ιδιαίτερα για τη σεισμογενή περιοχή της ΝΑ Ευρώπης όπου Τουρκία και Βουλγαρία σχεδιάζουν νέα πυρηνικά εργοστάσια.
Λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσφατες εξελίξεις στην Ιαπωνία, σκοπεύει η Επιτροπή να αλλάξει κάποιες από τις θέσεις της σε σχέση με την υποστήριξη της πυρηνικής ενέργειας και το επιθυμητό μερίδιό της στο ενεργειακό μείγμα της ΕΕ;
Αν ναι, ποια είναι τα συγκεκριμένα σημεία ως προς τα οποία σκοπεύει να επαναπροσανατολίσει την πολιτική της; 
Προτίθεται να επανεξετάσει μέτρα που έχει ήδη λάβει (ή σκοπεύει να λάβει) σε σχέση με την παραγωγή πυρηνικής ενέργειας στην Ε.Ε. αλλά και σε χώρες εκτός ΕΕ στις οποίες ένα πιθανό ατύχημα, θα είχε άμεσες ή έμμεσες συνέπειες στην υγεία των Ευρωπαίων πολιτών; 
Είναι σε θέση να δώσει στοιχεία για το συνολικό ετήσιο ύψος των άμεσων και έμμεσων επιδοτήσεων που διατίθενται από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους για το συγκεκριμένο ενεργειακό τομέα;» 

Κυριακή 13 Μαρτίου 2011

Η οικολογία στις αρχές του 21ου αιώνα - 2


(Συνέντευξη με τον Εδουάρδο Τζαρέλλι, καθηγητή Ιστορίας και Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνιας, επιστημονικό σύμβουλο σύνταξης του εκδοτικού οίκου «Αριάννα»)

2. Ποια τα χαρακτηριστικά της σύγχρονης οικολογικής σκέψης;

Η οικολογία γεννιέται το δεύτερο ήμισυ του 19ου αιώνα σε θετικιστικές βάσεις, προσδιοριζόμενη σαν το σύνολο των επιστημών των σχέσεων ενός οργανισμού με το περιβάλλον του. Ανεξάρτητα όμως από την πολιτισμική εξέλιξη του όρου, η επιστημονική διάσταση της γένεσης του σφραγίζει ακόμη τον σύγχρονο περιβαλλοντισμό: το παρατηρούμενο είναι αποκομμένο από τον παρατηρητή και ο άνθρωπος αυτοπροστατεύεται, δυιστικά, δίχως καμία προσπάθεια μεταλλαγής των σχέσεων του με την «φύση». Αυτό ακριβώς αποτελεί και το εργαλείο αποκωδικοποίησης των αντιφάσεων του οικολογισμού και των συνιστωσών του: ο τρόπος θεώρησης της «φύσης», από οντολογικής και αξιολογικής σκοπιάς, αναφορικά με την έννοια που αποδίδεται στο «περιβάλλον».
Η «φύση» ενέχει μιας ζωντανής, σχετίζουσας, πολυπλοκότητας η οποία της προσδίδει μια διάσταση σαφώς διασταλτικότερη από εκείνη του απλού αθροίσματος των μερών των οποίων επεξηγεί τις σχέσεις. Η ελληνική ετοιμολογία του όρου δεν την προσδιορίζει σαν απλό άθροισμα των φυσικών οντοτήτων που την συνθέτουν - χλωρίδα, πανίδα, οργανικός και ανόργανος κόσμος - αλλά σαν αξίωμα και αρχή που καθορίζει γένεση, κίνηση και κύκλο ζωής. Η έννοια του «περιβάλλοντος», αντίθετα, ταυτίζεται με αυτό το οποίο «υπάρχει γύρω» και γύρω από τον άνθρωπο, ο οποίος περιορίζει το όλον σε ότι του χρειάζεται ή σε ότι μπορεί να χρησιμοποιήσει. Η αναγωγή της «φύσης» σε «περιβάλλον» διατηρεί μία σχέση γνήσια λειτουργική με την πολιτισμική μας συνείδηση η οποία οδηγεί έως το μηδενιστικά τεχνάσματα της σύγχρονης τεχνοκρατίας της οποίας ο πολιτικός περιβαλλοντισμός αποτελεί ουσιαστική συνιστώσα.
Για την ιστορία, η κοινωνική και πολιτική συγκρότηση του οικολογισμού θα λάβει χώρα μεταξύ των δεκαετιών του ’60 και του ’70 του περασμένου αιώνα, όταν οι επιπτώσεις της περιβαλλοντικής μόλυνσης θα προβληθούν σε πρώτο πλάνο χάριν της διεύρυνσης του μαζικού καταναλωτισμού σε όλο τον δυτικό κόσμο. Το σημείο αναφοράς θα αποτελέσει η Ραχήλ Κάρσον και το γνωστό της «Σιωπηρή Ανοιξη», αφιερωμένο στην ολοκληρωτική απουσία του έμβιου κόσμου στις απέραντες βιομηχανικές μονοκαλλιέργειες που ξεχειλίζουν ζιζανιοκτόνο. Η πραγματική όμως στροφή, σε πολιτισμικό επίπεδο και επίπεδο υπαρξιακής αυτογνωσίας, θα πραγματοποιηθεί δέκα χρόνια αργότερα, μεταξύ του ’80 και του ’90, μέσω του οικολογικού ριζοσπαστισμού της επιλεγόμενης και οικολογίας του βάθους.
Ο οικολογικός ριζοσπαστισμός θα αποτελέσει σημείο αναφοράς που θα συσπειρώσει τους πλέον ετερογενείς στοχαστές, από τον Βέντελ Μπέρρυ και τον Εντουαρτ Γκόλντσμιθ έως τους Μπάρρυ Κομμόβερ, Αρνε Νες και Γκάρυ Σνάιντερ. Αν και από διαφορετικές οπτικές και με διαφορετικές ευαισθησίες, διεκδικούν όλοι τους την πρωτιά της ανάδειξης της πραγματικής διάστασης και αξίας της «φύσης» και της θέσης του ανθρώπου στο εσωτερικό της, μέσω μιας εύστοχης κριτικής στον επιστημονικό και τεχνολογικό πολιτισμό.
Ο ριζοσπαστικός οικολογισμός ξεπερνά τις προσεγγίσεις ακριβούς επιστήμης για να ολοκληρώσει την οπτική του στο πεδίο της αυτό-επίγνωσης, της αυτό-συναίσθησης και της συνειδητοποίησης του «φυσικού» και της «φύσης». Ο άνθρωπος προσλαμβάνει την ολιστική του διάσταση σαν μέρος ενός «όλου» αλληλοσυσχετισμών και αλληλοεπιδράσεων. Γεννιέται η οικοκεντρική οπτική σύμφωνα με την οποία η «φύση» προστατεύεται ακριβώς για αυτό που είναι και για την αξία της ανεξάρτητα από την εργαλειακή ή/και την διαγενεαλογική της χρησιμότητα. Η επιχειρούμενη προσέγγιση είναι γνήσια ριζοσπαστική: επείγει η ανάγκη δραστικής αναθεώρησης των δομών της σύγχρονης κοινωνίας, των πολιτισμικών μορφών της και της θέσης του ανθρώπου στην «φύση». Επείγει η επέμβαση στις αιτίες και όχι στα αποτελέσματα. Δεν χρειάζονται «καινοτομίες». Αρκεί η επικαιροποίηση κάτι πάρα πολύ παλιού, σχεδόν αρχαϊκού, με λίγα λόγια η επάνοδος «στην πηγή» των πραγμάτων: η βαθιά κατανόηση της σοφίας της Γης και των οικοσυστημικών ισορροπιών ή η συνειδητοποίηση της ομοιοστατικής συμβίωσης του έμβιου κόσμου. Επάνοδος «στην πηγή» των πραγμάτων σημαίνει αποδόμηση της τεχνόμορφης μηχανής του επιστημονισμού, μέσω της υπέρβασης κάθε μερικής προσέγγισης αναγωγιστικού χαρακτήρα και της οντολογικής ταύτισης με αυτόν τον κόσμο. Οι πλέον ριζοσπαστικές μορφές της προσέγγισης αυτού του τύπου φθάνουν στην υπόθεση της ολικής απαγόρευσης της φύσης για τον άνθρωπο, ακριβώς στον αντίποδα της καρτεσιανής παραδοχής της εκστατικής της ατένισης και της μηχανιστικής της εκμετάλλευσης ενώ οι πιο ακραίες θεματικές τους, όπως αυτές που απορρέουν από την οπτική της «άγριας φύσης», ανάγουν το «αμόλυντο» σε κάλεσμα του χαμένου ενστικτώδους του «πολιτισμένου» ανθρώπου εν είδη ανάγκης επανασύνδεσης με την έμβιο κοινότητα ή και φυσιοκρατικού σολιψισμού.
Ο σεβασμός του έμβιου κόσμου δεν προϋποθέτει την αποδοχή μιας άκριτης ισότητας μεταξύ ανθρώπου, ζωικού και φυτικού βασιλείου και ορυκτού κόσμου, αλλά την επίγνωση της διαφορετικότητας και του αλληλοσυσχετισμού τους. Κατά συνέπεια, το πρόβλημα έγκειται στον εντοπισμό μιας «δίκαιας» οδού από την οπτική της ολιστικής επανισορρόπισης μεταξύ «φύσης» και πολιτισμικής διάστασης. Αυτό είναι και το έργο του οικολογισμού.

(Από: http://prasinovelos.blogspot.com)

Παρασκευή 11 Μαρτίου 2011

Βωμός των 12 Θεών, στην Αρχαία Αγορά: ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΚΑΙ ΟΧΙ ΚΑΤΑΧΩΣΗ ΖΗΤΟΥΝ ΟΙ ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ

Ανάδειξη και όχι κατάχωση ζητούν οι Οικολόγοι Πράσινοι για το Βωμό των Δώδεκα Θεών, που ήρθε στο φως με τα έργα ανακαίνισης της γραμμής των ΗΣΑΠ, στο ύψος της Αρχαίας Αγοράς. Ο βωμός αποτελούσε μνημείο ορόσημο για την Αρχαία Αθήνα, αφού θεωρούνταν το κέντρο της και ταυτόχρονα χώρος ασύλου για τους καταδιωκόμενους. Οι εργασίες απεκάλυψαν, εκτός από το βωμό, και άλλα σημαντικά ευρήματα που συμβάλλουν στην ανασύσταση της αρχαίας τοπογραφίας, τα οποία στα πλαίσια οργανωμένων πολιτικών θα μπορούσαν να δώσουν μακροπρόθεσμα οφέλη στην πόλη.
Αντί γι’ αυτό παρακολουθούμε με θλίψη τις προθέσεις για εσπευσμένη κατάχωσητου μνημείου, της συνηθισμένης δηλαδή πρακτικής που εφαρμόζεται σωρηδόν εδώ και χρόνια για να δικαιολογήσει την «εχθρότητα» μας απέναντι στις αρχαιότητες, υποδηλώνοντας εν τέλει έλλειψη αξιών, στόχων και συνολικού προγραμματικού σχεδιασμού από μέρους της πολιτείας.
Η Θεματική Ομάδα Πολιτισμού των Οικολόγων Πρασίνων ζητά την επιτόπου ανάδειξη του μνημείου, ενδεχομένως με ελάχιστη μετατόπιση αν κριθεί απολύτως απαραίτητο και επιστημονικά αποδεκτό. Παράλληλα κρίνει επιτακτική την εξάντληση κάθε νόμιμης διαδικασίας για τη διασφάλιση της προστασίας του και των όποιων δυνατοτήτων ανεύρεσης πόρων για την κατάλληλη ανάδειξή του. Ενδεχόμενη κατάχωση ενός μνημείου τέτοιας σημασίας θα ήταν προσβολή για την ίδια την χώρα και βάρβαρη συμπεριφορά στον πολιτιστικό μας πλούτο.
Για το ίδιο θέμα η εκπρόσωπος Τύπου των Οικολόγων Πρασίνων Ελεάννα Ιωαννίδου δήλωσε: «Οι Οικολόγοι Πράσινοι θεωρούμε ότι η διατήρηση του πολιτιστικού μας πλούτου είναι απαραίτητη για την διάσωση της συλλογικής ιστορικής μας μνήμης. Ο Βωμός των 12 Θεών δεν ανήκει στον ΗΣΑΠ, αλλά στην πολιτιστική κληρονομιά όλων μας. Ούτε η κρίση μπορεί να λειτουργήσει ως άλλοθι για την αποδεδειγμένη κρατική αδιαφορία απέναντι στον πλούτο αυτό. Τώρα κατανοούμε γιατί η κυβέρνηση, αντί για πάρκο στο Ελληνικό, εξαγγέλλει την δημιουργία κτηρίου - συμβόλου της πόλης: τα αρχαία σύμβολα είναι ακριβά, ενώ τα νέα κερδοφόρα.»

Πληροφορίες: Μανώλης Γιοματάρης 6977 511744, Ελεάννα Ιωαννίδου 6932 705289

(Από: http://ecokorydallos.blogspot.com/

Πέμπτη 10 Μαρτίου 2011

ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΒΛΑΠΤΕΙ ΣΟΒΑΡΑ …ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Σχολιάζοντας εκ μέρους της Εκτελεστικής Γραμματείας των Οικολόγων Πράσινων τις εξελίξεις κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για τη βιοποικιλότητα στην Ολομέλεια της Βουλής, οι εκπρόσωποι Τύπου Ελεάννα Ιωαννίδου και Γιάννης Παρασκευόπουλος έκαναν την ακόλουθη κοινή δήλωση:
«Φαίνεται ότι το περιβάλλον βλάπτει σοβαρά …το πολιτικό σύστημα. Δεν εξηγείται αλλιώς ούτε το μένος των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ να ανατρέψουν και τα πιο στοιχειώδη ημίμετρα ούτε ότι όλη η αντιπολίτευση, πλην μέρους της Αριστεράς, πλειοδοτεί για ακόμη χειρότερες ρυθμίσεις. Οι ίδιοι Μαυρογιαλούροι που υποθήκευσαν διαχρονικά την οικονομία, μεταφέρουν τώρα το λαϊκισμό τους στο περιβάλλον, υποθηκεύοντάς το για ακόμη περισσότερες δεκαετίες. Στη χρεοκοπία τους, όμως, δε δικαιούνται να συμπαρασύρουν και το μέλλον της χώρας».
Το Γραφείο Τύπου των Οικολόγων Πράσινων
(Από: http://ecokorydallos.blogspot.com

Τετάρτη 9 Μαρτίου 2011

Νομοσχέδιο για τη βιοποικιλότητα: ΑΣ ΥΠΑΡΞΕΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΥΡΟΓΙΑΛΟΥΡΟΥΣ...


Σχολιάζοντας εκ μέρους της Εκτελεστικής Γραμματείας των Οικολόγων Πράσινων τις εξελίξεις στο νομοσχέδιο για τη βιοποικιλότητα, ο εκπρόσωπος Τύπου Γιάννης Παρασκευόπουλος δήλωσε:
«Κάθε ρύθμιση που επιβάλλουν για τις προστατευόμενες περιοχές οι βουλευτές «μας», είναι χειρότερη από την προηγούμενη. Αντιλήψεις που θεωρούν δικαίωμα το τσιμέντο και τα νταμάρια, ταιριάζουν μάλλον στην περασμένη χιλιετία, κυριαρχούν όμως ακόμη συντριπτικά στο πολιτικό σύστημα. Αν κάποιοι Μαυρογιαλούροι κοιτούν το πολιτικό κόστος των συμφερόντων που καταστρέφουν τη χώρα, ας τους κάνουμε να νιώσουν ότι πολιτικό κόστος μπορούν να δημιουργούν και όσοι βλέπουν ότι χωρίς βιώσιμο περιβάλλον δεν υπάρχει διέξοδος ούτε από την οικονομική κρίση».

Δευτέρα 7 Μαρτίου 2011

Πάρε και εσύ μέρος στην Δημοτική Επιτροπή Διαβούλευσης… Οφείλεις


ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΥ-ΝΙΚΑΙΑΣ-ΡΕΝΤΗ
http://ecokorydallos.blogspot.com - ecogreens.koridallos@gmail.com

Σε μερική παράταση οδηγήθηκε η συγκρότηση της Δημοτικής Επιτροπής Διαβούλευσης σε αρκετούς δήμους της χώρας. Η ολοκλήρωση της συγκρότηση προβλέπονταν, κατά τον νόμο, έως και δύο μήνες από την εγκατάσταση των Δημοτικών αρχών, πρακτικά έως τα τέλη Φεβρουαρίου. Η παράταση στάθηκε αναγκαία λόγω τα κατάθεσης εξαιρετικά περιορισμένου αριθμού αιτήσεων συμμετοχής στο πλαίσιο των προθεσμιών του νόμου.
Θα λέγαμε ότι η Δημοτική Επιτροπή Διαβούλευσης συνιστά μία από τις λιγότερο ψευδεπίγραφες προσεγγίσεις στην «συμμετοχική διακυβέρνηση» της «Καλλικράτειας Αρχιτεκτονικής» εάν φυσικά λειτουργήσει ή/και «αφεθεί» να λειτουργήσει. Συγκροτείται έως και από 50 μέλη, εκπροσώπους όλων των φορέων της τοπικής κοινωνίας - επαγγελματικών, επιστημονικών, εργαζομένων κάθε κατηγορίας, γονέων, αθλητικών και πολιτιστικών, εθελοντικού χαρακτήρα, κινήσεων πολιτών, νέων κ.λ.π. - καθώς και από τυχαίους δημότες, κατόπιν κλήρωσης, δίχως καμία απολύτως διάκριση «ιστορίας», κύρους ή και «προσόντων». Τουλάχιστον κατά τον νόμο.
Η διάρκεια της θητείας της ανέρχεται στα δυόμιση χρόνια, συνέρχεται τουλάχιστον μία φορά ανά 3μηνο χρόνια και το έργο της, εισηγητικού και συμβουλευτικού-γνωμοδοτικού χαρακτήρα προς τις αυτοδιοικητικές αρχές, τουλάχιστον σημαντικό: από την γνωμοδότηση γύρω από τα «αναπτυξιακά» προγράμματα και τα προγράμματα δράσης του δήμου έως τις εισηγήσεις αναφορικά με το επιχειρησιακό και το τεχνικό του πρόγραμμα και από εισηγήσεις, γνωμοδοτήσεις και προτάσεις επί θεμάτων γενικότερου τοπικού ενδιαφέροντος, τοπικών προβλημάτων και των αναπτυξιακών προοπτικών του δήμου έως παρατηρήσεις επί των σημαντικών κανονιστικών αποφάσεων της δημοτικής αρχής και την, παράλληλη, συνεχή ηλεκτρονική διαβούλευση με το σύνολο της τοπικής κοινωνίας για την επακόλουθη κατάθεση όσων προκύψουν στο πλαίσιο της τακτικής της συνεδρίας.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι Κορυδαλλού-Νίκαιας-Ρέντη καλούν κάθε δημότη και κάθε φορέα να καταθέσει άμεσα και ελεύθερα την αίτηση συμμετοχής στις αντίστοιχες Επιτροπές Διαβούλευσης του Δήμου του. Το οφείλει. Για μια δημοκρατία «περιεκτικότερη» από αυτή. Έστω και κατά το ελάχιστο.
Για τον Δήμο Κορυδαλλού οι αιτήσεις συμμετοχής, για τους εκπροσώπους φορέων και τους πολίτες αντίστοιχα, είναι διαθέσιμες στους συνδέσμους:

Τετάρτη 2 Μαρτίου 2011

Ιδιωτισμός


«Ζούμε σε ένα κόσμο που εναποθέτει στο άτομο όλες τις ευθύνες που στήριζε κάποτε το κοινωνικό σύνολο και, κατά συνέπεια, το εξαναγκάζει να εφεύρει συνεχώς αυτοβιογραφικές μεθόδους επιβίωσης στις αντιφάσεις του συστήματος.» (Ούλριχ Μπεκ, 1992)

«Ιδιωτισμός» είναι η διαδικασία αναγωγής του κοινωνικού προβλήματος σε ατομική περίπτωση και υπόθεση. Σαν αίτια του φαινόμενου μπορούν να συνοψιστούν τα εξής: 
- η εξασθένιση των κοινωνικών δεσμών, 
- η διαχρονική έλλειψη θεσμικών πεδίων έκφρασης της συμμετοχής και της συμμετοχικότητας, 
- η διαχρονική έλλειψη θεσμικών πεδίων διαλόγου γύρω από τα δικαιώματα και την κοινωνία των πολιτών 
- η ενίσχυση της τάσης προς την διακριτικότητα.
Από την σκοπιά της πολιτικής κοινωνικοποίησης, κατά τον Χάμπερμας, ο «ιδιωτισμός» οδηγεί στη νομιμοποίηση ενός συστήματος μοντέλων ανώνυμων σχέσεων», συστημικά παραγόμενων, στο πλαίσιο των οποίων ο καθένας φέρεται να επιλέγει βάσει των δικών του, υποκειμενικών προτιμήσεων. Και αυτό, διότι ο «ιδιωτισμός» οδηγεί αργά αλλά σταθερά σε είδος παθητικής στάσης προς τους θεσμούς, παρόμοιας με εκείνη των παραδοσιακών προσεγγίσεων της σχέσης κράτους-πολίτη, καθόσον προάγει πολιτικές κουλτούρες που απομακρύνουν κάθε προσδοκία συμμετοχικών συμπεριφορών και την αναπληρώνουν με αυταρχικά μοντέλα δανεικά από την παραδοσιακή προ-αστική κληρονομιά. Ουσιαστικά, οδηγεί σε είδος συγχώνευσης μεταξύ παραδοσιοκρατίας και οικογενειοκρατίας, όπου ο ζήλος και η ορθολογικότητα αντισταθμίζονται με είδος μείγματος εγωμονισμού, «εγωιστικής» συνεπειοκρατίας και νοοτροπία υπηκόου. 
Ο «ιδιωτισμός» αλλοιώνει ριζικά την στάση του πολίτη απέναντι στο πολιτικό σύστημα μέσω της πλήρους α-συμμετοχικότητας και της νόησης των θεσμών μόνο από την σκοπιά της λειτουργικής τους χρησιμότητας. Σε επίπεδο προσωπικών κινήτρων, στον πολίτη δεν απομένει παρά είδος «ατομικισμού της ιδιόκτησης».
Ο «ιδιωτισμός» καλλιεργείται έντεχνα από το πολιτικό και το οικονομικό σύστημα. Η συμμετοχή στα κοινά περιορίζεται δραστικά μέσω της στρατηγικής επηρεασμού του παρωθητικού συστήματος έτσι ώστε η ανάγκη νομιμοποίησης μιας από-πολιτικοποιημένης δημόσιας σφαίρας να ανάγεται σε υπολειμματικές απαιτήσεις. 
Δίπλα στην εξαΰλωση του ηθικού υπόβαθρου της πολιτικής, που προάγει ένα επικίνδυνο κενό αλληλεγυότητας, η αποικιοποίηση της ιδιωτικής ζωής από μέρους της οικονομίας επαναπροσδιορίζει τις προσδοκίες αυτοπραγμάτωσης του πολίτη γύρω από την εργασία και την κατανάλωση - προσωπική και του οικογενειακού του κύκλου - σε μία αμφίσημη ισορροπία μεταξύ του ρόλου του «φυσιολογικού εργαζόμενου» και εκείνου του «δυνατού καταναλωτή». Έτσι, ο πολίτης εισέρχεται, άθελα, στο τούνελ του επαγγελματο-οικογενειακού «ιδιωτισμού» ή σε ένα τύπο προσωπικής ζωής, γνήσια «ηδονιστικού» χαρακτήρα, που εξαντλείται κύρια στο πεδίο της οικογένειας, της εργασίας και της κατανάλωσης και πλαισιώνεται από την «πελατειακή» ερμηνεία του κοινωνικού κράτους και την ολοσχερή αδιαφορία για τους πολιτικούς θεσμούς.
Όχι τυχαία, ο «ιδιωτισμός» και η πολιτική απονεύρωση του πολίτη μέσω της εμβόλιμης πεποίθησης ότι οι ανάγκες αυτοπραγμάτωσης ικανοποιούνται, ως επί το πλείστον, στην σφαίρα της «ιδιώτευσης», συνοδεύεται από την συστηματική αντικατάσταση της έννοιας του «δημόσιου» με εκείνη του κράτους:
- το «δημόσιο» ταυτίζεται με το «κρατικό»,
- το «δημόσιο» αποστερείται του χαρακτήρα της διαδικασίας μεταλλαγής του ατομικού προβλήματος σε κοινωνικό πρόβλημα ή/και πρόβλημα κοινής γνώσης,
- το «δημόσιο» αποστερείται του χαρακτήρα της διαδικασίας διαρκούς επεξεργασίας της φύσης των κοινωνικών δεσμών και της οπτικής της ισοτιμίας και των δικαιωμάτων.

(από: http://prasinovelos.blogspot.com