Τετάρτη 29 Δεκεμβρίου 2010

Μεταξύ από-ανάπτυξης και βαθιάς οικολογίας: προς ένα νέο πολιτιστικό παράδειγμα


(Σημειώσεις από την παρουσίαση του βιβλίου «Από-ανάπτυξη. Ιδέες για ένα μετα-αναπτυξιακό πολιτισμό», των Τζ.Ταμίνο, Π.Κατσιάρι, Α.Φραγκάνο, Λ.Ταμάι, Π.Σκρόκκαρο, Σ.Μενεγκέλ)

«Η απεριόριστη συμβατική οικονομική ανάπτυξη - δηλαδή του εθνικού ακαθάριστου προϊόντος - όχι μόνο δεν είναι δυνατή αλλά είναι και ανεπιθύμητη. Το εθνικό ακαθάριστο προϊόν μετρά τα οικονομικά έσοδα και όχι την ποιότητα ζωής. Αυτό το οποίο επείγει είναι η θεμελίωση μιας διαδικασίας πραγμάτωσης ουσιαστικής ποιότητας ζωής μέσω σαφώς μικρότερης οικονομικής δραστηριότητας»
(Ρ.Κοστάντσα, Τζ.Φάρλευ και Ι.Κουμπιτζέβσκι, «Κατάσταση του Κόσμου 2010»)

1. Από την βιώσιμη ανάπτυξη στην από-ανάπτυξη
Η ιδέα της από-ανάπτυξης πρωτοεμφανίστηκε την δεκαετία του ’70 (Ν.Γκ.Ρέγκεν, Ρ.Σαρμπονό κα.) για να παραμείνει όμως, για αρκετό καιρό, στο περιθώριο. Στην θέση της επικράτησε εκείνη της «βιώσιμης ανάπτυξης», είδος οξύμωρου υποστήριξης της ρεφορμιστικής μεταβλητότητας του συστήματος, με στόχο την ρύθμιση της κλασσικής ανάπτυξης και όχι την έρευνα των βαθύτερων αιτίων της οικολογικής κρίσης. «Το παρατηρητέο παρέμεινε αποξενωμένο από τον παρατηρητή και ο άνθρωπος, γνήσια δυϊστικά, συνέχισε να διατηρεί για τον εαυτό του κάθε δικαίωμα καθορισμού της σχέσης του με την φύση». Η φύση παρέμεινε υποβιβασμένη σε περιβάλλον – ή σε αυτό που «υπάρχει έξω και τριγύρω» - διατηρώντας μία γνήσια λειτουργική σχέση με την κουλτούρα. Σε περίπτωση ανάγκης, η παρέμβαση επικεντρώνεται στα αποτελέσματα και όχι στα αίτια, στα δραματικά αποτελέσματα του τρόπου παραγωγής και όχι στον τρόπο παραγωγής αυτό καθεαυτό. Η ιδέα της «βιώσιμης ανάπτυξης» δεν συγχώνευσε το οικονομικό στο κοινωνικό και δεν έθεσε το μέτρο σαν ρυθμιστικό παράγοντα των οικονομικών αναγκών και απαιτήσεων. Και μαζί, άφησε και αφήνει άθικτη την προβληματική της απόστασης μεταξύ φύσης και κουλτούρας, κουλτούρας και φύσης, με όλες τις τραγικές συνέπειες.

2. Η ρεβάνς της από-ανάπτυξης
Σοβαρές επιφυλάξεις ως προς φαινόμενο της ανάπτυξης άρχισαν να πληθαίνουν μόλις την τελευταία δεκαετία. Το γεγονός καταμαρτυρείται από την πληθώρα επιστημονικών μελετών και αναλύσεων που εκπονούνται αυτή την περίοδο οι οποίες υπογραμμίζουν την επικείμενη εξάντληση των δυνατοτήτων της μέσα από μία κρίση περισσότερο συστημική παρά οικονομική. Κατά την διάρκεια των τελευταίων αιώνων περάσαμε από ένα κόσμο «άδειο» σε ένα κόσμο «γεμάτο» (Ρ.Κοστάντσα, Χ.Ντάλυ), από τον κόσμο της προβιομηχανικής προνεωτερικότητας, των λιγοστών οικισμών, της ανύπαρκτης δημογραφικής πίεσης, των θεσμών χαμηλής πολυπλοκότητας και της περιορισμένης τεχνολογίας, στον κόσμο της μετα-βιομηχανικής επανάστασης: 6,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι, μεγα-πόλεις, διάχυτη τσιμεντοποίηση, το φυσικό περιβάλλον ποδοπατημένο από τον κόσμο της τεχνικής και της τεχνολογίας, θεσμοί υπεραυξημένης πολυπλοκότητας και προβληματικής διαχείρισης κλπ. Το ερώτημα που τίθεται επίμονα, κατ’ακολουθία, είναι το εξής: τι νόημα έχει σε ένα παρόμοιο περιβάλλον η επιμονή στον αναγωγισμό της αναπτυξιακής προσέγγισης του «άδειου» κόσμου;

3. Η αναχρονιστικότητα της αναπτυξιακής προσέγγισης
Σε ένα κόσμο έτοιμο να εκραγεί, καθόσον «καταγεμάτος», η επιμονή στην χρήση μιας αναχρονιστικής, απαρχαιωμένης, «πολιτιστικής πυξίδας» σφυρηλατημένης εδώ και αιώνες για ένα άλλο κόσμο, σχεδόν «άδειο», προκαλεί τουλάχιστον απορία. «Πολιτιστική πυξίδα» και ιδεολογικό οπλοστάσιο αλληλο-εξαρτώμενων και άλληλο-συμπληρούμενων αρχών οι οποίες αποτέλεσαν τα θεμέλια της νεωτερικότητας και του παρόντος: ανάπτυξη παραγωγικών δυνάμεων, απεριόριστη οικονομική ανάπτυξη, απεριόριστη κατανάλωση, αναλυτική- μηχανιστική επιστήμη, ορθολογική ανθρωποκεντρική ηθική ικανή να νομιμοποιεί την επιβολή στην φύση, ακτιβιστική μεταφυσική κλπ. «Πολιτιστική πυξίδα» που ήδη αμφισβητούν από τον 18ο αιώνα διάφορες παρεμβάσεις όπως εκείνες του ιταλού φιλόσοφου Τζιανμαρία Ορτες και του Τζ.Στούαρτ Μιλλ, που προειδοποιούσε για τους κινδύνους μιας γραμμικής ανάπτυξης και έθετε τις θεωρητικές βάσεις της «κατάστασης στάσης».

4. Η «ανάπτυξη» σε ένα κόσμο «γεμάτο» είναι επιζήμια
Τα ιδεολογικό οπλοστάσιο της νεωτερικότητας έχει πλέον ξεφτίσει. Η εμμονή στην χρήση του αποτελεί δείγμα τουλάχιστον ανευθυνότητας. Και ως προς αυτό, δεν χρειάζεται η προσφυγή στον Σερζ Λατούς ή σε άλλους υποστηρικτές της από-ανάπτυξης. Αρκούν μερικές αναφορές σε ορισμένες εξαιρετικές μελέτες, προσεκτικά ανοικτές στις βαθιές τάσεις των καιρών μας:
α. Γιόζεφ Τρέινερ, «Η κατάρρευση των πολύπλοκων κοινωνιών» (1988): «Πέραν ενός σημείου, η πολυπλοκότητα δεν συμβάλλει στην επίλυση των προβλημάτων αλλά αποδεικνύεται άσκοπα δαπανηρή: αυξάνει την αποξένωση και την έλλειψη εμπιστοσύνης που φέρουν στο προσκήνιο την ευθραυστότητα του συστήματος και τα σημάδια της πιθανής του κατάρρευσης».
β. Ρόμπερτ Κοστάντσα (και συνεργάτες): «Σύμφωνα με μία γνήσια ανθρωποκεντρική προσέγγιση, οι φανατικοί του ΑΕΠ υποστηρίζουν ότι μόνο η ανθρώπινη δραστηριότητα παράγει οικονομική αξία. Αντίθετα, η έρευνα αποδεικνύει ότι τα οικοσυστήματα παρέχουν ετησίως έργο διπλάσιας αξίας του παγκόσμιου ΑΕΠ (περ. «Nature», Μάιος 1997). Το παραπάνω αποδεικνύει ότι, από μία καθαρά οικονομική οπτική, η φύση είναι πολλαπλά σπουδαιότερη της ανθρώπινης δραστηριότητας η οποία ενισχύεται επιπλέον από την τεχνο-επιστήμη… Η ανάπτυξη διαβρώνει συστηματικά το φυσικό κεφάλαιο, που συγκροτούν τα οικοσυστήματα, απειλώντας κατά συνέπεια το ίδιο το δίκτυο της ζωής».
γ. Χέρμαν Ντάλυ, «Όταν η ανάπτυξη ζημιώνει» (περ. «Le Scienze», Νοέμβριος 2005): «Εάν θέλουμε, μπορούμε να αυξήσουμε περαιτέρω την παραγωγή αλλά η αύξηση «κοστίζει», τόσο σε πόρους όσο και σε ποιότητα ζωής, πολύ περισσότερο από την αξία του παραγόμενου προϊόντος. Η περαιτέρω αύξηση του ΑΕΠ δεν συνδράμει στην βελτίωση της ποιότητας ζωής αλλά στην καθήλωση ή και στην μείωση της. Στις πλέον προηγμένες χώρες η ανάπτυξη κρίνεται σήμερα αντι-οικονομική (βλ.ΗΠΑ), ή έχει φθάσει σε εμφανή όρια κρίσης».

5. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η υπέρβαση της έννοιας του ΑΕΠ
Η «Οικονομία των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας» (2008) συντάχθηκε για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από μία πολυπληθή ομάδα ειδικών διεθνούς εμβέλειας. Μία από τις διαπιστώσεις της μελέτης έγκειται στο ότι η «πυξίδα» του ΑΕΠ - ή της ανάπτυξης – είναι «αναχρονιστική όσο και ανακριβής», καθόσον δεν λαμβάνει υπόψη τις παράπλευρες επιπτώσεις της ανάπτυξης, όπως την μείωση της βιοποικιλότητας, την έκπτωση των οικοσυστημάτων, την κλιματική αλλαγή, την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, ή την χειροτέρευση των συνθηκών ζωής των κοινωνικών ομάδων που συνδέονται άμεσα με οικονομίες αυτό-παραγωγικού χαρακτήρα. Μέσω της διαπίστωσης της ουσιαστικής απόστασης μεταξύ ΑΕΠ και ποιότητας ζωής, η μελέτη ολοκληρώνεται με την πρόθεση ανεύρεσης μεθόδων «σε θέση να οδηγήσουν στην αντικατάσταση της αναχρονιστικής και ανακριβής κοινωνικής πυξίδας με μία νέα».

6. Πέραν της αναπτυξιακής προσέγγισης
Αποτελεί πεποίθηση για τους περισσότερο μυημένους ότι η ανάπτυξη είναι πλέον αντι-οικολογική και αντι-οικονομική, ουσιαστικά ανεπίτρεπτη στα πλαίσια ενός κόσμου «γεμάτου». Από αυτή την πεποίθηση πηγάζει και η αγωνιώδης αναζήτηση νέων στυλ ζωής, με «μέτρο», επικεντρωμένων στην βιωσιμότητα, στην ενεργειακή εξοικονόμηση, στην ανακύκλωση, στην βιολογική γεωργία, ή σε εναλλακτικές μορφές ενέργειας, με λίγα λόγια σε ένα νέο πολιτιστικό παράδειγμα σε θέση να αναπροσανατολίσει τους θεσμούς και να οδηγήσει στην εποχή της «μετα-ανάπτυξης».
Ο οικονομολόγος Τζέβονς είχε ήδη αντιληφθεί τον 19ο αιώνα ότι η βελτιστοποίηση των βιομηχανικών διαδικασιών δεν συνεπάγεται την μείωση της ενέργειας και των αναλώσιμων που απαιτούν αλλά την αύξηση τους. Απλοποιώντας, μέσω ενός σύγχρονου παραδείγματος, η κατοχή ενός οικολογικού οχήματος δεν σημαίνει μείωση της χρήσης του. Το αντίθετο. Θα αυξηθεί η τάση χρήσης του, η διάνυση περισσότερων χιλιομέτρων κλπ., σύμφωνα με το φαινόμενο της αναπήδησης, όπως αποδεδεικνύουν και πρόσφατες έρευνες («Ο μύθος της αποδοτικότητας των πόρων», των Τζ.Πολιμένι, Κ.Μαγιούμι, Μ.Τζαμπιέτρο, Μπ.Αλκοτ).

7. Η αναγκαιότητα του νέου παραδείγματος. Από πού πηγάζει και πως επεξεργάζεται
Το παράδοξο του Τζέβονς αποδεικνύει ότι δεν υπάρχουν γνήσια τεχνικές λύσεις και, ως εκ τούτου, επείγει η εγκατάλειψη της επικρατούσας αναπτυξιακής-καταναλωτικής προσέγγισης έτσι ώστε να υπάρξει κάποια ελπίδα μέλλοντος με όρους βιωσιμότητας. Χρειάζεται ένα νέο πολιτιστικό παράδειγμα ικανό να δημιουργήσει κουλτούρα, ένα νέο ορίζοντα με τον οποίο να μπορεί να ταυτιστεί κάθε υπεύθυνος πολίτης.
α. Η παλαιοτεχνική αναπτυξιακή-καταναλωτική προσέγγιση θεμελιώνεται σε μία γνήσια ανθρωποκεντρική ηθική. Το νέο παράδειγμα αντίθετα απαιτεί μία διαφορετική ηθική, περισσότερο οικοκεντρική, καταλυτικά περιεκτική αναφορικά με τον κόσμο των οικοσυστημάτων.
β. Η αναπτυξιακή, προσέγγιση απαιτεί μία «αλαζονική» επιστήμη, εργαλειακή στην διαίρεση, στην απομόνωση και στην χάλκευση, μία επιστήμη που αμελεί τις παράπλευρες επιπτώσεις. Το νέο παράδειγμα αντίθετα απαιτεί μία διακριτική, συνετή, επιστήμη, ευαίσθητη στις αλληλεξαρτήσεις ευρέως φάσματος και εξαιρετικά δεκτική ως προς τη φύση, μία επιστήμη σχεδόν οικο-συστημική ή ολιστική (Φ.Κάπρα).
γ. Η «επιθετική» νοοτροπία που υποθάλπει συνδέεται με την εξάπλωση, τον αυταρχισμό και την υπερβολή σε κάθε πεδίο – οικονομικό, τεχνολογικό, πολιτικό κ.λ.π. Το νέο παράδειγμα αντίθετα απαιτεί την διάβαση από την εποχή της υπερβολής σε εκείνη της αυτοσυγκράτησης και του «μέτρου» (Β.Σαχς), της αίσθησης της κλίμακας, της αρμονίας και του πλουραλισμού.
Εξέχοντα ποιοτικά χαρακτηριστικά των προσεγγίσεων της από-ανάπτυξης και της βαθιάς οικολογίας, τα παραπάνω στοιχεία συνδράμουν στην άρθρωση του νέου παραδείγματος με την συνέργεια της γνώσης που προσφέρουν δύο σημαντικές πηγές στοχασμού και σκέψης:
- Οι σύγχρονες οικο-συστημικές επιστήμες.
- Η προ-νεωτεριστική και η νεωτεριστική φιλοσοφία, από τον Αριστοτέλη στον Ντ.Χιούμ και από τον τελευταίο στον Τζ.Ντιούι.

8. Οικο-αλφαβητισμός της κοινωνίας και των θεσμικών εκπροσώπων της στα πλαίσια της κουλτούρας της απανάπτυξης και της βαθιάς οικολογίας
Η αναπτυξιακή προσέγγιση είναι τόσο οπισθοδρομική όσο και ανελαστική, μη προσαρμοστική. Προβλέπεται κρίση; Υπάρχει ανεργία ή και φτώχεια; Παράγουμε μεγάλο όγκο απορριμμάτων; Η απάντηση είναι πάντα η ίδια: περισσότερη «ανάπτυξη», μεγαλύτερο ΑΕΠ, περισσότερα μεγάλα έργα. Πολιτικοί και πολιτευτές, δημόσιοι λειτουργοί και μίντια επαναλαμβάνουν μονότονα το αυτό τροπάριο, εν μέρει επειδή συμβιβασμένοι με το αναπτυξιακό σύσταμα, εν μέρει από άγνοια και εν μέρει λόγω αδράνειας. Και οι πολίτες, αλλοτριωμένοι από τον καταναλωτισμό και από την κοινωνία του θεάματος (Ντεμπόρ), πολιτισμικά άοπλοι και ανίκανοι να απαιτήσουν άμεσα την συμμετοχική δημοκρατία, ακολουθούν τυφλά.
Σε αυτό το ζοφερό περιβάλλον αναλφαβητισμού - οικολογικού, πολιτισμικού και ηθικού – η πλέον επείγουσα υποχρέωση είναι αυτή που υπέδειξε πριν από καιρό ο Φρίτζοφ Κάπρα: οικο-αλφαβητισμός της κοινωνίας και των θεσμικών της εκπροσώπων με στόχο την υπέρβαση της αναπτυξιακής προσέγγισης και την προώθηση ενός διαφορετικού παραδείγματος που θα συσχετίζει τις πλέον προχωρημένες τάσεις της κουλτούρας και της επιστήμης με την μεγάλη κληρονομιά γνώσης που διαφυλάσσει το παρελθόν μας. Και ως προς αυτό, οι υποστηρικτές της απανάπτυξης, της οικο-φιλοσοφίας και της βαθιάς οικολογίας οφείλουν να αποτελέσουν τους σκαπανείς μιας πραγματικής πολιτιστικής επανάστασης την οποία έχουμε επείγουσα ανάγκη.

Γιώργος Δημητρίου

Κυριακή 26 Δεκεμβρίου 2010

Συμμετοχικός Προϋπολογισμός


(του Τζοβάνι Αλεγκρέτι, Αρχιτέκτονα, Ερευνητή Κέντρου Κοινωνικών Σπουδών Πανεπιστημίου Κοίμπρα) 

1. Τι είναι ο Συμμετοχικός Προϋπολογισμός 
Ο Συμμετοχικός Προϋπολογισμός (ΣΠ) αποτελεί μια διαδικασία συμμετοχής των πολιτών στη λήψη αποφάσεων αναφορικά με τους στόχους και την κατανομή των δημοσίων επενδύσεων σε τοπικό επίπεδο. Πρόκειται για μια συμμετοχική διαδικασία διαβούλευσης που αφορά τις προτάσεις του Προϋπολογισμού (σε επίπεδο δημοτικών διαμερισμάτων, δήμων, επαρχιών και περιφερειών, ή και στα πλαίσια μιας δημοτικής επιχείρησης), η οποία αναπτύσσεται καθ' όλη τη διάρκεια του έτους, με στόχο την κατάρτιση μιας πρότασης Προϋπολογισμού για το επόμενο έτος διαχείρισης, που έχει ως βάση τα αιτήματα των πολιτών. 
Ο ΣΠ χαρακτηρίζεται από ένα αυστηρό χρονοδιάγραμμα σε φάσεις. Έτσι, ο ετήσιος κύκλος των συζητήσεων που πραγματοποιούνται το 2005 κι αφορούν προτάσεις που θα ενσωματωθούν στον Προϋπολογισμό του 2006 πρέπει να επικυρωθεί, από το δημοτικό (ή το περιφερειακό κλπ.) συμβούλιο, εντός του Δεκεμβρίου του 2005. 

2. Υπάρχει συγκεκριμένο πρότυπο Συμμετοχικού Προϋπολογισμού; 
Θα μπορούσε κανείς να απαντήσει μονολεκτικά όχι. Ωστόσο, υπάρχουν πολλά παραδείγματα πειραματισμών, διαφορετικά μεταξύ τους, που έχει ενδιαφέρον να μελετηθούν. Σε κάθε περίπτωση, ο Συμμετοχικός Προϋπολογισμός δεν πρέπει να θεωρείται ως «εργαλείο» προοριζόμενο να διεγείρει την ενεργό συνείδηση του πολίτη ώστε να συμμετέχει στις επιλογές που αφορούν τον τόπο που ζει και εργάζεται. Οφείλει να αποτελεί μια από τις συνιστώσες ενός «συστήματος συμμετοχής των πολιτών» εναρμονισμένο με τις άλλες μορφές χωρικής ή θεματικής συμμετοχής, στις οποίες θα παίρνουν μέρος πολίτες πριν και μετά τη λήψη των αποφάσεων που αφορούν την περιοχή τους. Επιγραμματικά, μπορούμε να πούμε ότι υπάρχουν δύο ξεχωριστές κατηγορίες Συμμετοχικού Προϋπολογισμού: 
α) Η πρώτη (που διαμορφώθηκε ιδιαίτερα σε πόλεις και περιοχές της Βραζιλίας, του Περού, της Βολιβίας και σε άλλες χώρες της Νότας Αμερικής) εστιάζεται σε στόχους που έχουν σχέση με τον εκδημοκρατισμό των τοπικών θεσμών και προβλέπει μεγαλύτερα περιθώρια αυτονομίας στη λήψη αποφάσεων για τους πολίτες που συμμετέχουν στην διαδικασία συζήτησης των προϋπολογισμών. 
β) Η δεύτερη (που διαμορφώθηκε στη Βόρεια Ευρώπη και τη Νέα Ζηλανδία, αλλά και στις ΗΠΑ, ενώ εξαπλώνεται και σε διάφορες ευρωπαϊκές πόλεις και ορισμένες περιοχές της Αφρικής) αντιλαμβάνεται τη συμμετοχή περισσότερο σαν «συμβουλευτική» έννοια, κι έχει ως πρωταρχικό στόχο την αύξηση της διαφάνειας και την επίτευξη αποτελεσματικότερης διαχείρισης των δημοσίων πόρων. 
Ανεξάρτητα από τις διαφορές έμφασης, ρόλου και διάρθρωσης των επιμέρους φάσεων, οι πολίτες παρεμβαίνουν και στις δύο περιπτώσεις πριν τη λήψη αποφάσεων, οι οποίες υπόκεινται στην αρμοδιότητα των δημοτικών (ή περιφερειακών κλπ.) συμβουλίων. Στο πλαίσιο αυτό, η πολιτεία καλείται να ασκήσει πίεση και έλεγχο, ώστε οι υποδείξεις που κάνουν οι πολίτες να μην παραβλέπονται αβασάνιστα και χωρίς επαρκείς εξηγήσεις από τους εκλεγμένους τους εκπροσώπους. 

3. Υπάρχει ενδιαφέρον για τον Συμμετοχικό Προϋπολογισμό
Ακριβώς επειδή το αντικείμενό του είναι η διανομή πόρων που ως επί το πλείστον προέρχονται από τους φόρους των πολιτών, ο Συμμετοχικός Προϋπολογισμός έχει ταυτόχρονα μια έντονα συμβολική και πρακτική αξία: διαχειρίζεται χρήματα και αποτελεί τον τομέα στον οποίο οι αρχές μπορούν ευκολότερα να αποδεχθούν την άμεση παρέμβαση των πολιτών στη λήψη των αποφάσεων. 
Βέβαια, ο ΣΠ δεν είναι ο μοναδικός τομέας που θα επιδεχόταν καινοτομίες συμμετοχικού τύπου στη διαχείρισή του. Είναι όμως, σίγουρα, ένας τομέας «στρατηγικής σημασίας», στον οποίο οι «παραχωρήσεις» των θεσμικών οργάνων εκλαμβάνονται από τους πολίτες ως ένα ισχυρό μήνυμα που καταδεικνύει πραγματική βούλησή για αλλαγή. Έτσι, ο ρόλος του είναι καθοριστικός για την αποκατάσταση της σχέσης πολιτών-εξουσίας, ενώ ταυτόχρονα συνιστά έναν «κόμβο μεταρρύθμισης», γενικότερης πολιτικής πρακτικής. 
Για παράδειγμα, ένας τομέας που έχει αναδειχτεί μέσα απ' αυτό τον «μεταρρυθμιστικό κόμβο» είναι το περιβάλλον. Οι πολίτες μαθαίνουν, ενημερώνονται και επιζητούν την αειφόρο ανάπτυξη. Στο Πόρτο Αλέγκρε, ο κόσμος ασχολήθηκε και με το περιβάλλον. Οι κάτοικοι επιζητούσαν οργανικά / βιολογικά τρόφιμα, ενώ «έμαθαν» ότι δεν θα έπρεπε να ζητούν κατοικίες δίπλα στο ποτάμι, γιατί θα οδηγούσε στην ρύπανση του. Τα αποτελέσματα μιας παρόμοιας πολιτικής είναι ήδη ορατά. Βλέπουν ότι, μετά από τρία χρόνια προσπαθειών, μπορούν να κολυμπούν πάλι εκεί, χωρίς να χρειάζεται να μετακινούνται χιλιόμετρα. 
Ακόμη και τα λάθη, όμως, αποδεικνύονται χρήσιμα. Το 1989, στις συνελεύσεις Συμμετοχικού Προϋπολογισμού του Πόρτο Αλέγκρε, πρώτη στις επενδυτικές προτεραιότητες ήταν η ασφαλτόστρωση των δρόμων. Για όσους συμμετείχαν σ' αυτές τις διαδικασίες, η άσφαλτος ήταν σύμβολο αναβάθμισης, σύμβολο «της πόλης και του πολιτισμού». Οι μηχανικοί ήταν αντίθετοι, αλλά οι συνελεύσεις αποφάσισαν να εκτελεστεί το συγκεκριμένο έργο και η διοίκηση του δήμου υλοποίησε την απόφασή τους. Στη συνέχεια όμως, με τις βροχές, οι δρόμοι καταστράφηκαν γιατί στα ψηλότερα σημεία της πόλης υπήρχαν χωματόδρομοι, ενώ προκλήθηκαν και ατυχήματα. Το τελικό αποτέλεσμα ήταν ότι πήγε χαμένη μια ολόκληρη επένδυση. Μέσα απ' αυτή την αρνητική εμπειρία, λοιπόν, οι κάτοικοι κατάλαβαν ότι πρέπει στις αποφάσεις τους να λαμβάνουν υπόψη τους και τεχνικά κριτήρια. Σήμερα, αυτοί οι ίδιοι είναι που ζητούν να γίνει λιθόστρωση.

4. Ποιος προωθεί τον Συμμετοχικό Προϋπολογισμό; 
Την αρμοδιότητα διαβούλευσης με τους πολίτες, για τη χάραξη της εκάστοτε περιφερειακής πολιτικής την έχουν σε επίπεδο δήμων ο δήμαρχος και η δημοτική αρχή, σε επίπεδο περιφέρειας ο περιφερειάρχης και η περιφερειακή αρχή, σε επίπεδο δημοτικού διαμερίσματος ο πρόεδρος του δημοτικού διαμερίσματος κ.ο.κ. 
Στην πραγματικότητα, αυτοί είναι οι συνήθεις τρόποι προώθησης του Συμμετοχικού Προϋπολογισμού. Ενδέχεται όμως παρόμοιες διεργασίες ν' αναπτυχθούν κι έπειτα από πιέσεις κι άλλων θεσμικών παραγόντων (δημοτικά, διαμερισματικά, επαρχιακά, περιφερειακά συμβούλια). Τέλος, οργανισμοί ανώτερου θεσμικού επιπέδου μπορούν να χρησιμοποιήσουν διάφορα κίνητρα και κατευθυντήριες γραμμές ώστε να πιέσουν τα κατώτερα θεσμικά όργανα να θέσουν σε εφαρμογή διαδικασίες συμμετοχής στο σχεδιασμό των Προϋπολογισμών. Για παράδειγμα, στη Γερμανία οι δήμοι ωθούνται να ενεργοποιήσουν διαδικασίες Συμμετοχικού Προϋπολογισμού από τα ομόσπονδα κρατίδια (Lander). 

5. Οι δαπάνες που διαχειρίζεται ο Συμμετοχικός Προϋπολογισμός 
Συνήθως, τα θεσμικά όργανα τείνουν να μοιράζονται με τους πολίτες την ευθύνη διαχείρισης των περισσότερο «ελαστικών» δαπανών, όπως οι δαπάνες που προορίζονται για δημόσια έργα και υπηρεσίες. Το ποσοστό αυτών των κονδυλίων που αποτελεί αντικείμενο διαβούλευσης δεν είναι συγκεκριμένο, αν και το ευκταίο θα ήταν η συζήτηση να αφορά το σύνολο, ή σχεδόν το σύνολο, των δαπανών. 
Σε πόλεις όπως το Πόρτο Αλέγκρε, οι κάτοικοι συζητούν για το 100% των δαπανών που αφορούν επενδύσεις σε έργα και υπηρεσίες, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 15%-25% του συνόλου των ετήσιων δημοτικών δαπανών. Το ποσοστό του συνολικού προϋπολογισμού που τίθεται σε διαβούλευση έχει αυξηθεί με τα χρόνια, καθώς το 1989 αντιπροσώπευε μόνο το 3%. Εξακολουθούν να εξαιρούνται, ωστόσο, μια σειρά από δαπάνες, όπως τα έξοδα τρέχουσας διαχείρισης και τα έξοδα προσωπικού, που ο δήμος προτιμά να κρατάει υπό τον έλεγχό του, τόσο λόγω του σύνθετου χαρακτήρα τους και των χρηματοοικονομικών και συνδικαλιστικών επιπτώσεων που συνεπάγονται, όσο κι επειδή επιθυμεί να διατηρεί έναν ενεργό ρόλο στο πεδίο της οργάνωσης του δημοτικού μηχανισμού. Εντούτοις, σε αρκετές πόλεις έγινε δυνατό, με τον καιρό (μέσω μικτών επιτροπών, αποτελούμενων από ίσο αριθμό κατοίκων, εκπροσώπων της δημοτικής αρχής και εκπροσώπων των συνδικαλιστικών οργανώσεων των υπαλλήλων του Δήμου) να προκύψουν συλλογικές προτάσεις για τη μείωση των δαπανών που αναφέρονταν στην πρόσληψη νέου προσωπικού. 
Σε ορισμένα πολεοδομικά σύνολα στα οποία εφαρμόζεται ο Συμμετοχικός Προϋπολογισμός, το ποσοστό του Δημοτικού Προϋπολογισμού που συζητείται κυμαίνεται μεταξύ του 50% και του 70% των δαπανών για επενδύσεις σε έργα και υπηρεσίες, ενώ αλλού περιορίζεται σε ειδικούς τομείς (π.χ. της υγείας και των κοινωνικών υπηρεσιών) στους οποίους αντιστοιχούν συγκεκριμένα ποσοστά του προϋπολογισμού του δήμου. 

6. Πώς λειτουργεί ο Συμμετοχικός Προϋπολογισμός; 
Ούτε σε αυτό το ζήτημα υπάρχουν κοινοί κανόνες οργάνωσης και λειτουργίας. Ακόμη και οι τρόποι συζήτησης με τους πολίτες μπορεί να είναι «άτυποι» (ανοιχτές συγκεντρώσεις, δημοσκοπήσεις, ερωτηματολόγια που να απευθύνονται στα νοικοκυριά, θεματικές συζητήσεις κλπ.) ή περισσότερο «θεσμικοί» (δημοψήφισμα σε επίπεδο πόλης ή δημοτικού διαμερίσματος, συμβούλια και επιτροπές κλπ.). 
Σε κάθε περίπτωση, είναι επιθυμητό στο πλαίσιο του Συμμετοχικού Προϋπολογισμού να υπάρχουν δύο κύριες και παράλληλες κατευθύνσεις διαβούλευσης και διευρυμένης λήψης αποφάσεων: 
α). Συζητήσεις που να διοργανώνονται με βάση τη διαίρεση της πόλης με γεωγραφικά κριτήρια. 
β). Συζητήσεις που να διοργανώνονται σε θεματική βάση, δηλαδή για ζητήματα που αφορούν ο λόκληρη την περιοχή ως ένα σύνθετο και ολοκληρωμένο σύνολο. 
Οι θεματικοί τομείς είναι απαραίτητοι: 
α). Για να αρχίσει πάλι η συζήτηση σ' εκείνα τα τμήματα του πληθυσμού, που είναι ήδη οργανωμένα σε συλλόγους, συνδικαλιστικές ή επαγγελματικές οργανώσεις. 
β). Για να συζητούνται «στρατηγικής σημασίας» θέματα σε επίπεδο Δήμου (η Περιφέρειας) και όχι στο «πρωτοβάθμιο» επίπεδο του διαμερίσματος ή της γειτονιάς. 
γ). Για να μην εξαιρούνται από τη συζήτηση δήθεν «ελάσσονα» θέματα, τα οποία ενδεχομένως να μένουν εκτός της διανομής των πόρων που αποφασίζουν ή υποδεικνύουν οι κάτοικοι σε «πρωτοβάθμιο» επίπεδο. 
Επειδή υπάρχει πάντα το ενδεχόμενο οι πολίτες να τείνουν να εστιάσουν τη συζήτηση σχεδόν αποκλειστικά σ' ορισμένα θέματα, είναι σημαντικό ο δημόσιος φορέας να λειτουργεί ως «συντονιστής» που θα ισορροπεί και θα ρυθμίζει τη συζήτηση, έτσι ώστε να εξετάζονται τουλάχιστον στη φάση της ανταλλαγής απόψεων όλοι οι τομείς παρέμβασης στην πόλη. 
Θα ήταν επίσης προτιμότερο (ιδιαίτερα σε μεγάλες γεωγραφικές ενότητες) οι τοπικές υποδιαιρέσεις, που γίνονται με στόχο την αποκέντρωση, να μην ακολουθούν απλώς τα διοικητικά σύνορα που έχουν «επιβληθεί άνωθεν», αλλά να διαμορφώνονται μετά από ελεύθερη ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των πολιτών και να έχουν στόχο την αναγνώριση της κοινής ταυτότητας των κατοίκων και την ενίσχυση του αισθήματος σύνδεσής με την περιοχή τους. 

7. Οι διαδικασίες που περιλαμβάνει ο Συμμετοχικός Προϋπολογισμός 
Οι διαδικασίες διαβούλευσης οφείλουν να συμπεριλαμβάνουν το μεγαλύτερο δυνατό μέρος του πληθυσμού, έτσι ώστε να μην ακούγονται μόνο οι ομάδες εκείνες που είναι ήδη οργανωμένες και οι οποίες θα μπορούσαν να λειτουργούν κατά κάποιο τρόπο ως «ομάδες πίεσης». 
Θα πρέπει να είναι εξαρχής σαφές ότι η οποιαδήποτε πίεση θα πρέπει να ασκείται δημόσια και με ανοιχτά χαρτιά και να μην ξεφεύγει από τα πλαίσια της διαφάνειας, η οποία αποτελεί βασική προϋπόθεση προκειμένου να έχουν όλοι οι πολίτες τη βεβαιότητα ότι τηρούνται οι κανόνες που έχουν αποφασιστεί για τη διαβούλευση και τη λήψη των αποφάσεων. Θα πρέπει επίσης να διευκολύνεται η πρόσβαση και η ισότιμη συμμετοχή στις διαδικασίες όλων των πολιτών, χωρίς να δημιουργούνται «δαρβινικοί» μηχανισμοί που θα εξαιρούν «αυτόματα» τους πιο αδύναμους, τους λιγότερο μορφωμένους ή τους έχοντες μικρή πολιτική εμπειρία. Σ' αυτή την κατεύθυνση, μπορεί να περιλαμβάνονται η μεταφορά του χώρου της συνέλευσης και η δημιουργία παιδικών σταθμών που θα λειτουργούν κατά τη διάρκεια της, καθώς και η τήρηση ίσου χρόνου ομιλίας για όλους. 
Ο Συμμετοχικός Προϋπολογισμός αποτελεί σημαντική διαδικασία διαβούλευσης των κατοίκων μιας περιοχής. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει να περιλαμβάνονται στη διαδικασία κατηγορίες πολιτών που στερούνται τυπικών πολιτικών δικαιωμάτων, όπως είναι τα ανήλικα παιδιά ή οι αλλοδαποί. Γενικότερα, ο Συμμετοχικός Προϋπολογισμός συνδυάζει στοιχεία άμεσης δημοκρατίας υπό μορφή συνελεύσεων και στοιχεία αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, όπου οι λαϊκοί εκπρόσωποι συζητούν και εγκρίνουν, με «δέσμευση εντολής», τις κατευθυντήριες γραμμές για τις δαπάνες της πόλης (προσδιορίζοντας τους επιμέρους προορισμούς των κονδυλίων). Τα όργανα της Διοίκησης οφείλουν να εναρμονίσουν αυτές τις κατευθύνσεις με τις δικές τους αυτόνομες προτάσεις και να τις υποβάλουν πάλι στους πολίτες για αξιολόγηση. Στη συνέχεια, οι προτάσεις πρέπει να υποβληθούν στα Δημοτικά Συμβούλια, τα οποία φέρουν, εκ του νόμου, την ευθύνη για την έγκριση του Δημοτικού Προϋπολογισμού Έχει αποδειχθεί ότι στις Γενικές Συνελεύσεις του Συμμετοχικού Προϋπολογισμού είναι σκόπιμο να παρίστανται εκπρόσωποι των επίσημων θεσμικών οργάνων, χωρίς όμως να έχουν δικαίωμα ψήφου για τις κατευθύνσεις και τις προτεραιότητες που υποδεικνύουν οι πολίτες, έτσι ώστε να διασφαλίζεται τόσο η αυτονομία δράσης και λήψης αποφάσεων των κατοίκων, όσο και ο ανοιχτός διάλογος μεταξύ κοινωνίας και θεσμικών οργάνων. 
Οι συνελεύσεις είναι ανοιχτές σε οργανώσεις πολιτών, αλλά και σε μεμονωμένα άτομα. Το στοιχείο αυτό αποτελεί ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός, σε σχέση με παλαιότερες μορφές συμμετοχής που αφορούσαν μόνο τους εκπροσώπους συγκεκριμένων συλλογικοτήτων, αφαιρώντας μ' αυτό τον τρόπο από τον μεμονωμένο πολίτη - ή τον πολίτη που δεν είναι ενταγμένος σε κάποια οργάνωση - οποιοδήποτε ενεργό ρόλο ή το ατομικό δικαίωμα της κριτικής. Η αρχή της αυτοδιαχείρισης των διαδικασιών από τους πολίτες είναι πολλές φορές καθοριστική για την επιτυχία του Συμμετοχικού Προϋπολογισμού. Οι εσωτερικοί κανονισμοί ορίζουν σαφείς κανόνες οργάνωσης και λειτουργίας του ΣΠ για τις συνελεύσεις κάθε έτους, οι οποίοι όμως πρέπει να έχουν αρκετή ελαστικότητα, ώστε να μπορούν να αναθεωρούνται κάθε χρόνο μέσα από μια διαδικασία στην οποία θα συμμετέχουν ισότιμα τόσο οι πολίτες όσο και οι Δημοτικές Αρχές. 

8. Τρόποι εξασφάλισης καλής οργάνωσης της διαδικασίας 
α). Οι προβλεπόμενες συνελεύσεις δεν αποτελούν παρά ένα μικρό μέρος του έργου που επιτελείται στο πλαίσιο του Συμμετοχικού Προϋπολογισμού. Είναι γεγονός ότι με την αυτοργάνωση και την αυθόρμητη κινητοποίηση των πολιτών δεν εξαντλούνται τα κριτήρια λήψης αποφάσεων που θέτει ο ΣΠ. Έτσι, σε πολλές περιπτώσεις αναπτύχθηκαν με τον καιρό εξισορροπητικοί μηχανισμοί, χάρη στους οποίους αποκαθίστανται ανισότητες που σχετίζονται με την περιορισμένη δύναμη της φωνής όσων, για διάφορους λόγους, βρίσκονται στο περιθώριο της κοινωνίας. 
Σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια επίτευξης της «σωστής» λειτουργίας διαδραματίζουν οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι και τα όργανα της πολιτείας, που καλούνται να εφαρμόσουν όσο το δυνατόν πιο «αντικειμενικά» κριτήρια υπέρ των κατοίκων για τους οποίους γίνονται οι διάφορες παρεμβάσεις, ενάντια στην έλλειψη δομών που τους περιθωριοποιεί. Μέσω της επιλογής των κριτηρίων, πρέπει να γίνεται μια «αντικειμενική» εκτίμηση της καταλληλότητας των περιοχών που επιλέχθηκαν για τις μείζονες παρεμβάσεις, διότι οι πολίτες έχουν την τάση ενίσχυσης των περιοχών στις οποίες κατοικούν. 
β). Η διαφάνεια των μηχανισμών αξιολόγησης των αναγκών και κατανομής των επενδύσεων είναι ένα από τα μείζονα ζητήματα που καλούνται να διασφαλίσουν οι θεσμοί. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να μεριμνούν για τη μέγιστη διάδοση των πληροφοριών και την πληρέστερη δυνατή ενημέρωση των πολιτών, καθιστώντας τη διαδικασία προσβάσιμη και αποτελεσματική. Σήμερα, στους εσωτερικούς κανονισμούς πολλών Συμμετοχικών Προϋπολογισμών υπάρχουν κατάλληλοι κανόνες ελέγχου, υπό τη μορφή κάποιας κλίμακας βαθμολόγησης, με την οποία εξακριβώνεται ποιες περιοχές χρειάζονται περισσότερο επείγουσες παρεμβάσεις. 
γ). Μια από τις κυριότερες ευθύνες της διοίκησης είναι να φροντίζει να υλοποιούνται το ταχύτερο δυνατό όλα τα έργα που προβλέπει ο Συμμετοχικός Προϋπολογισμός, προκειμένου να μη δημιουργείται αίσθημα απογοήτευσης στους πολίτες, το οποίο θα μπορούσε να επαναφέρει δυσπιστία και να μειώσει τη συμμετοχή τους στις συνελεύσεις. 
δ). Οι αιρετές αρχές θα πρέπει, τέλος, να είναι παρούσες, με τους ανώτατους εκπροσώπους τους, στις συζητήσεις υπό την πάγια προϋπόθεση ότι αυτοί οι εκπρόσωποι δεν θα έχουν δικαίωμα ψήφου. Η διαρκής παρουσία των αιρετών αρχών στις συζητήσεις με τους πολίτες έχει τους εξής στόχους: 
- Να ακούν τους κατοίκους και να προσπαθούν να εναρμονίζουν τις τελικές αποφάσεις των θεσμικών οργάνων με τα αιτήματα και τις προτάσεις τους, λαμβάνοντας υπόψη το κόστος, την δυνατότητα υλοποίησης και την συνάφεια με τους στρατηγικούς αναπτυξιακούς στόχους της περιοχής. 
- Να καταρτίζουν διάφορα «σενάρια υλοποίησης των προτάσεων», αξιοποιώντας την πείρα των δικών τους τεχνικών. 
- Να διατυπώνουν προτάσεις για δαπάνες, δικαιολογώντας με κατανοητό τρόπο τις παρεμβάσεις, την κριτική και τις διορθωτικές υποδείξεις τους. 
- Να παρακολουθούν τη διαδικασία του Συμμετοχικού Προϋπολογισμού για να διαπιστώνουν τα όριά του, την ανάγκη εναλλακτικών προτάσεων και τις δυνατότητες διεύρυνσης της συμμετοχής. 

9. Η πιο συνηθισμένη κριτική στον Συμμετοχικό Προϋπολογισμό 
Η πιο συνηθισμένη κριτική στον ΣΠ είναι ότι δεν πρόκειται για ριζοσπαστικό μέτρο αλλά για απλή μεταρρυθμιστική διαδικασία. Μάλλον αλλά δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι πρόκειται για μία διαδικασία που, επαναφέροντας την έννοια της συμμετοχής του πολίτη, επιφέρει ριζοσπαστικές αλλαγές στη λειτουργία του πολιτικού συστήματος και στη συνείδηση των πολιτών. Ο ΣΠ δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως αυτοσκοπός, αλλά ως μια διαδικασία ενίσχυσης της δημοκρατικής συμμετοχής στα κοινά, η οποία καλλιεργεί ένα εύφορο υπόστρωμα για την ανάπτυξη συνείδησης ενεργού πολίτη. 

10. Καινοτομίες και σημαντικότερα αποτελέσματα του Συμμετοχικού Προϋπολογισμού 
α). Ο Συμμετοχικός Προϋπολογισμός επανέφερε το κέντρο βάρους στον Προϋπολογισμό, ο οποίος για πολύ καιρό εθεωρείτο ζήτημα «πολιτικά ουδέτερο» και καθαρά τεχνικό. Αυτή ήταν, βέβαια, μια παραπλανητική θεώρηση που υπέκρυπτε τα έντονα στοιχεία πολιτικών επιλογών που έχει ο Προϋπολογισμός, τα οποία επιτρέπουν να καταστεί ένα μέσο με το οποίο οι πολίτες ασκούν έλεγχο στους αιρετούς εκπροσώπους τους, εφόσον βέβαια είναι ξεκάθαρος και κατανοητός. Κυρίως, όμως, ο Συμμετοχικός Προϋπολογισμός αποκατέστησε το πολιτικό περιεχόμενο του Προϋπολογισμού, ως ενός πεδίου στο οποίο αποφασίζονται οι στόχοι των δημοτικών αρχών, πριν ακόμη συζητηθούν τα μέσα που θα χρησιμοποιηθούν για την επίτευξη των στόχων αυτών. 
β). Η συζήτηση με τους πολίτες έχει ουσιαστικό χαρακτήρα. Δεν πρόκειται απλώς για μια συμβουλευτική συνεδρία, δηλαδή για μια από εκείνες τις μορφές «ψευδοσυμμετοχής με απλή έκφραση απόψεων» για τις οποίες μίλησε, το 1969, ο Sherry Αrnstein. Αντίθετα, παρόλο που προωθείται και αναπτύσσεται στην πράξη από τις δημοτικές αρχές και δεν έχει απαραίτητα κωδικοποιηθεί ως νόμος, πρόκειται για ένα πραγματικό άνοιγμα του διοικητικού μηχανισμού στον έλεγχο εκ μέρους των πολιτών και στην άμεση συμμετοχή τους στις μείζονες επιλογές που αφορούν την περιοχή τους. 
γ). Η μεγαλύτερη συμβολή του Συμμετοχικού Προϋπολογισμού δεν αφορά μόνο τη δυνατότητα που δίνει στους κατοίκους να αποφασίζουν τις θεματικές προτεραιότητες των επενδύσεων και τα επιμέρους έργα που θα υλοποιηθούν στην περιφέρεια τους, αλλά και το γεγονός ότι μέσω αυτής της συλλογικής διαδικασίας οι πολίτες διαμορφώνουν μία έννοια «κοινού αγαθού» (ή, καλύτερα, «κοινών αγαθών») για αυτήν. 
Ο Συμμετοχικός Προϋπολογισμός αποτελεί μια συμμετοχική διαδικασία φορτισμένη με το έντονα αξιακό περιεχόμενο που περιέχει η λήψη αποφάσεων «στρατηγικού» τύπου και δεν περιορίζεται στο να προσανατολίζει απλώς τους εμπλεκόμενους φορείς στον καθορισμό των λεπτομερειών υλοποίησης των έργων ή στην απόσπαση συναινέσεων σε προειλημμένες αποφάσεις. 
Τα μοντέλα Συμμετοχικού Προϋπολογισμού που έχουν εφαρμοστεί σε διάφορες τοπικές κοινωνίες απέδειξαν ότι αυτός διαθέτει όχι μόνο σημαντικό παιδευτικό περιεχόμενο και δυνατότητα να κινητοποιεί το υπάρχον δυναμικό ενεργών και στρατευμένων στη συνδιαχείριση του χώρου πολιτών, αλλά ότι, επιπλέον, διευκολύνει τη διαδικασία επιμερισμού των αρμοδιοτήτων και των ευθυνών και την αύξηση της αποτελεσματικότητας της διαχείρισης του Δήμου, μέσω του εκδημοκρατισμού και της επιβολής κανόνων διαφάνειας. Ο ΣΠ επιτρέπει, συχνά, τη διαμόρφωση «κοινωνικών συμβολαίων» υπέρ των ασθενέστερων στοιχείων της κοινωνίας και, με τον καιρό, οδηγεί σε μια αυξημένη αποδοχή πολιτικών επιλογών οι οποίες, αν δεν στηρίζονταν στην από κοινού παραδοχή των μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων δυσκολιών, προσδοκιών, στόχων και πλεονεκτημάτων τους, θα ήταν δύσκολο να υλοποιηθούν.

Ευχές...


Θερμές ευχές για ότι καλύτερο και δημιουργικό για το νέο έτος από την Πολιτική Κίνηση Οικολόγων Πράσινων Κορυδαλλού-Νίκαιας-Ρέντη και την Δημοτική Κίνηση "πράσινο" - Για την Οικολογία"...

Πέμπτη 23 Δεκεμβρίου 2010

Δήμαρχε ακούς;


Το Υπουργείο Εσωτερικών ξεκίνησε το έτος 2003 το πρόγραμμα «Κατασκευή Ποδηλατοδρόμων σε ΟΤΑ της Χώρας» προκειμένου να συμβάλλει στην προώθηση της χρήσης του ποδηλάτου ως μέσου φιλικού προς το περιβάλλον. Φορείς υλοποίησης του προγράμματος ήταν οι πρωτοβάθμιοι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) ενώ οι κατηγορίες έργων που υλοποιούνταν ήταν οι εξής:
α. Αστικοί ποδηλατόδρομοι 
β. Περιαστικοί ποδηλατόδρομοι
Έως τον Φεβρουάριο του 2004 εντάχθηκαν συνολικά 96 έργα (1 ανά ΟΤΑ) και για κάθε ένα από αυτά ορίστηκε ανώτατος προϋπολογισμός χρηματοδότησης 118.000 ευρώ.
Από τον Μάρτιο του 2004 έως το 2009 αποπληρώθηκαν τα εγκεκριμένα έργα και δεν έγιναν νέες εντάξεις έργων. Για κάποιο λόγο η τότε ηγεσία (Υπ.:Παυλόπουλος - Υφ.:Νάκος) του ΥΠΕΣ δε θέλησε να συνεχίσει το έργο (του ΠΑΣΟΚ), εν αντιθέσει με ένα άλλο έργο που είχε ξεκινήσει παράλληλα - "Ανάπλαση Σχολικών Αυλών".

Τα συμπεράσματα που προέκυψαν:
α. Διαπιστώθηκε ότι ο αριθμός των έργων που ανταποκρίθηκαν στους στόχους του προγράμματος ήταν μικρότερος από τον αναμενόμενο.
β. Τα έργα των ποδηλατοδρόμων ήταν ιδιαίτερα πετυχημένα σε Δήμους στους οποίους η χρήση ποδηλάτου ήταν ευρεία. Στους συγκεκριμένους Δήμους υπήρξε μεγάλη ανταπόκριση από τους κατοίκους στα έργα των ποδηλατοδρόμων τα οποία συνέβαλλαν σε μεγάλο βαθμό στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής τους.
γ. Ο προϋπολογισμός των 118.000 ευρώ ανά έργο (επιχορήγηση ΥΠ.ΕΣ.) κρίθηκε χαμηλός διότι οι παρεμβάσεις που χρειάζονταν για τη σωστή λειτουργία ενός ποδηλατοδρόμου στην ελληνική πόλη απαιτούσαν μεγαλύτερη δαπάνη. Ως εκ τούτου, ένας μικρότερος αριθμός έργων με μεγαλύτερο ποσό επιχορήγησης πιθανόν να εξασφάλιζε καλύτερα αποτελέσματα.
δ. Απαραίτητη κρίθηκε η ύπαρξη κυκλοφοριακής μελέτης της πόλης, η οποία έπρεπε να προηγείται της κατασκευής του αστικού ποδηλατοδρόμου.
ε. Δεν είχε αναπτυχθεί πλήρως στη συνείδηση μεγάλου μέρους πολιτών η συμβολή της χρήσης του ποδηλάτου σε θέματα περιβάλλοντος και βιώσιμης αστικής ανάπτυξης με αποτέλεσμα πολλά έργα να μην τύχουν ευρείας απήχησης.

Υπήρξαν προτάσεις για συνέχιση του Προγράμματος απ' την αρμόδια διεύθυνση του Υπουργείου ως εξής:
α. Θεωρήθηκε απαραίτητη η επίτευξη του αναγκαίου οριζόντιου συντονισμού μεταξύ των φορέων της κεντρικής κυβέρνησης, δηλαδή των συναρμόδιων Υπουργείων. Ο κατακερματισμός αρμοδιοτήτων και ο ανταγωνισμός μεταξύ Υπουργείων υπήρξε στο παρελθόν ανασταλτικός παράγοντας στην διαμόρφωση πολιτικών βιώσιμης κινητικότητας σε κεντρικό επίπεδο.
β. Όσον αφορά στην υλοποίηση του συγκεκριμένου προγράμματος, επισημάνθηκε ότι ενδεχόμενη συνεργασία με το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών & Επικοινωνιών και το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής με τη μορφή μιας διυπουργικής ομάδας παρακολούθησης, θα μπορούσε να αποδειχθεί ιδιαίτερα χρήσιμη.
Οι τομείς παρέμβασης του Υπουργείου Εσωτερικών προκειμένου να επιτευχθεί το μέγιστο δυνατό επιδιωκόμενο αποτέλεσμα, στο πλαίσιο της συνεργασίας των συναρμόδιων Υπουργείων, να είναι:
α. Χρηματοδότηση κυκλοφοριακής μελέτης των ΟΤΑ με σκοπό να ωριμάσουν έργα κατασκευής ποδηλατοδρόμων για τα οποία θα χρηματοδοτηθούν μέσω ΕΣΠΑ ή άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών & Επικοινωνιών (απαραίτητη η ύπαρξη συντονισμού).
β. Ενίσχυση της πολιτικής προώθησης του ποδηλάτου μέσω χρηματοδότησης πρωτοβουλιών των ΟΤΑ για εκδηλώσεις και γενικότερες δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών για τα πλεονεκτήματα της χρήσης του (συντονισμός με Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής).
Παρόλο που οι αρμόδιες δ/νσεις στα Υπουργεία Εσωτερικών και Μεταφορών δείχνουν ενδιαφέρον οι ΟΤΑ περί άλλων τυρβάζουν.

(Νάγια Παπαλιάκου)

ΥΣ. Το δίκτυο ποδηλατοδρόμων στον Δήμο Θεσσαλονίκης, που κατασκευάστηκε πριν ένα χρόνο και στοίχισε στους δημότες της Θεσσαλονίκης 1,5 εκατομμύριο ευρώ, σήμερα βρίσκεται σε κατάσταση πλήρους εγκατάλειψης. Σημαντικά κομμάτια του δικτύου, που βρίσκονται πάνω σε κεντρικούς δρόμους της πόλης, έχουν υποστεί σημαντικές ζημιές, είτε εξαιτίας της απερισκεψίας των οδηγών είτε λόγω της ελλιπούς συντήρησης τους από τις Υπηρεσίες του Δήμου Θεσσαλονίκης. Πιο συγκεκριμένα:
- Τα πλαστικά διαχωριστικά που ήταν βιδωμένα στην άκρη για να καθορίζουν τα όρια του ποδηλατοδρόμου στην πλειονότητα τους έχουν εξαφανιστεί.
- Η κόκκινη άσφαλτος χρησιμοποιήθηκε για να κάνει διακριτό τον ποδηλατόδρομο από τους οδηγούς έχει ξεθωριάσει με αποτέλεσμα δύσκολα να ξεχωρίζει από το υπόλοιπο οδόστρωμα.
- Οι ποδηλατόδρομοι ειδικά τις βραδινές ώρες με ανοχή των αρμοδίων συνεχίζουν να μετατρέπονται σε παρκινγκ αυτοκινήτων.
Είναι αλήθεια ότι ο συγκεκριμένο έργο, στον ένα χρόνο της λειτουργίας του, ενθάρρυνε τους πολίτες της Θεσσαλονίκης να χρησιμοποιούν το ποδήλατο και έφερε σημαντική αύξηση στον αριθμό των χρηστών του ποδηλάτου για μετακινήσεις στο κέντρο της πόλης. Δεδομένης λοιπόν αυτής της αύξησης, η εγκατάλειψη του έργου καθημερινά εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την ασφάλεια των ποδηλατών.

Παρασκευή 17 Δεκεμβρίου 2010

Η Χάρτα της Γης

Προοίμιο
Βρισκόμαστε σε μια σημαντική καμπή στη γήινη ιστορία, σε μια χρονική στιγμή όπου η ανθρωπότητα πρέπει να επιλέξει το μέλλον της. Καθώς ο κόσμος καθίσταται ολοένα και πιο αλληλοεξαρτώμενος και εύθραυστος, το μέλλον προοιωνίζει μεγάλους κινδύνους και ταυτόχρονα μεγάλες υποσχέσεις. Για να βαδίσουμε μπροστά, χρειάζεται να αναγνωρίσουμε, πως, εν μέσω της υπέροχης διαφοροποίησης που παρουσιάζουν οι κουλτούρες και οι μορφές ζωής, αποτελούμε μία ανθρώπινη οικογένεια και μία κοινότητα με κοινό πεπρωμένο πάνω στη Γη. Συμπράττοντας μεταξύ μας, θα εγκαθιδρύσουμε μια βιώσιμη παγκόσμια κονωνία, θεμελιωμένη στο σεβασμό για τη φύση, τα πανανθρώπινα δικαιώματα, την οικονομική δικαιοσύνη, και μια κουλτούρα ειρήνης. Για το σκοπό αυτό είναι απαραίτητο, εμείς, οι κάτοικοι της Γης, να διακηρύξουμε την ευθύνη μας ο ένας απέναντι στον άλλο, προς την ευρύτερη κοινότητα της ζωής και προς τις μελλοντικές γενεές.

Η Γη, το Σπίτι μας
Η Ανθρωπότητα αποτελεί μέρος ενός απέραντου εξελισσόμενου κόσμου. Η Γη, το σπίτι μας, είναι ζωντανή, με μια μοναδική κοινότητα ζωής. Οι δυνάμεις της φύσης καθιστούν την ύπαρξη μια απαιτητική και αβέβαιη περιπέτεια, αλλά η Γη παρέχει τις συνθήκες που είναι ουσιαστικές για την εξέλιξη της ζωής. Η ανθεκτικότητα της κοινότητας της Ζωής και η ευημερία της ανθρωπότητας εξαρτώνται από τη διατήρηση μιας υγιούς βιόσφαιρας με όλα της τα οικολογικά συστήματα, της πλούσιας ποικιλίας φυτών και ζώων, ευφορίας της γης, καθαρών υδάτων και καθαρού αέρα. Το πλανητικό περιβάλλον με τους πεπερασμένους πόρους αποτελεί ζήτημα κοινής ανησυχίας για όλους τους λαούς. Η προστασία της ζωτικότητας της Γης, η ποικιλομορφία, και η ομορφιά είναι ένα ιερό καταπίστευμα.

Η Παγκόσμια Κατάσταση
Τα κυρίαρχα μοντέλα παραγωγής και κατανάλωσης προκαλούν περιβαλλοντική καταστροφή, την εξάντληση των πόρων και τη μαζική εξάλειψη βιολογικών ειδών. Ολόκληρες κοινότητες υπονομεύονται. Τα πλεονεκτήματα της εξέλιξης δεν κατανέμονται δίκαια, με αποτέλεσμα το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών να διευρύνεται. Η αδικία, η φτώχια, η αμάθεια και η βιαιότητα είναι πλατιά διαδεδομένα, αποτελώντας αιτία μεγάλης συμφοράς. Μια χωρίς προηγουμένο πληθυσμιακή αύξηση έχει σαν συνέπεια την επιβάρυνση των οικολογικών και κοινωνικών συστημάτων. Τα θεμέλια της παγκόσμιας ασφάλειας απειλούνται. Οι τάσεις αυτές είναι επικίνδυνες, χωρίς ωστόσο να είναι αναπότρεπτες.

Μπροστά στις Προκλήσεις
Εμείς επιλέγουμε, αν θα συνεταιριστούμε σε παγκόσμια κλίμακα, προκειμένου να φροντίσουμε τη Γη και τους συνανθρώπους μας ή θα διακινδυνέψουμε να καταστραφούμε, εμείς και η βιοποικιλότητα. Χρειάζονται αλλαγές εκ βάθρων στις αξίες, τους θεσμούς και τον τρόπο της ζωής μας. Πρέπει να αντιληφθούμε, πως όταν έχουν καλυφθεί οι βασικές ανάγκες, η ανθρώπινη εξέλιξη σημαίνει πρωταρχικά να ζεις περισσότερο και όχι να αποκτάς περισσότερα. 3ιαθέτουμε τη γνώση και την τεχνολογία για να το πραγματοποιήσουμε, μειώνοντας το αντίκτυπο των παρεμβάσεών μας στο περιβάλλον. Η εμφάνιση μιας παγκόσμιας κοινότητας πολιτών διανοίγει νέες ευκαιρίες για την οικοδόμηση ενός δημοκρατικού και συμπονετικού κόσμου. Οι περιβαλλοντικές, οικονομικές, πολιτικές, κοινωνικές και πνευματικές μας προκλήσεις είναι αλληλοσυνυφασμένες, και μαζί έχουμε τη δυνατότητα να εκπονήσουμε περιεκτικές λύσεις.

Παγκόσμια Ευθύνη
Για να πραγματοποιήσουμε αυτούς τους στόχους, θα πρέπει να αποφασίσουμε να ζούμε με μια αίσθηση οικουμενικής ευθύνης, ταυτίζοντας τον εαυτό μας με ολόκληρη την κοινότητα της Γης όπως και με τις τοπικές κοινότητές μας. Είμαστε πολίτες σε διάφορα έθνη και την ίδια στιγμή σε έναν κόσμο, όπου το τοπικό και το παγκόσμιο συνδέονται. Όλοι μετέχουν στην ευθύνη για την τωρινή και τη μελλοντική ευημερία της ανθρώπινης οικογένειας και ευρύτερα της ζωής στον κόσμο. Το πνεύμα της ανθρώπινης αλληλεγγύης και της συγγένειας με κάθε ζωή ενισχύεται άμα ζούμε με σεβασμό για το μυστήριο της ύπαρξης, ευγνωμοσύνη για το δώρο της ζωής, και ταπεινότητα σχετικά με τη θέση του ανθρώπου μέσα στη φύση. Προβάλλει η επιτακτική ανάγκη να μοιραστούμε ένα όραμα με ουσιώδεις αξίες, παρέχοντας ένα ηθικό έρεισμα για την δημιουργία μιας παγκόσμιας κοινότητας. Γι’ αυτό, με μία ελπίδα και προσδοκία, θεσπίζουμε τις ακόλουθες αλληλο-συσχετιζόμενες αρχές ενός βιώσιμου τρόπου διαβίωσης, σαν ένα κοινό κριτήριο, βάσει του οποίου θα καθοδηγείται και θα αξιολογείται η στάση όλων των ατόμων, των οργανώσεων, των επιχειρήσεων, των κυβερνήσεων και των υπερεθνικών θεσμών.

Οι Αρχές του Καταστατικού Χάρτη της Γης

Ι. ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
1. Δείξε το σεβασμό σου προς τη Γη και προς τη ζωή σε όλες τις εκφάνσεις της.
α. Αναγνώρισε πως όλα τα όντα αλληλοεξαρτώνται και πως κάθε μορφή ζωής είναι πολύτιμη, ανεξαρτήτως της αξίας που της προσδίδουν οι άνθρωποι.
β. Δείξε πίστη στην έμφυτη αξιοπρέπεια όλων των ανθρώπινων υπάρξεων και στο διανοητικό, καλλιτεχνικό, ηθικό και πνευματικό δυναμικό της ανθρωπότητας.
2. Φρόντισε για την κοινότητα της ζωής, με κατανόηση, ευσπλαχνία, και αγάπη.
α. Αποδέξου πως παράλληλα με το δικαίωμα της κτήσης, διαχείρισης και χρήσης των φυσικών πόρων έρχεται το καθήκον της παρεμπόδισης κάθε περιβαλλοντικής βλάβης, καθώς και της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
β. Αναγνώρισε, πως μεγαλύτερη ελευθερία, γνώση και δύναμη συνεπάγονται αυξημένη ευθύνη για την προώθηση του κοινού οφέλους.
3. Οικοδόμησε δημοκρατικές κοινωνίες, που να είναι δίκαιες, συμμετοχικές, βιώσιμες και ειρηνικές.
α. Διασφάλισε, ώστε οι κοινότητες κάθε κλίμακας να αποτελούν εγγύηση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες και πρόσφερε σε κάθε άτομο μια ευκαιρία να αναδείξει ολόπλευρα το δυναμικό του/της.
β. Προήγαγε την οικονομική και κοινωνική δικαιοσύνη, παρέχοντας στον καθένα τη δυνατότητα να εξασφαλίσει σίγουρη και ουσιαστική διαβίωση με οικολογική συνείδηση.
4. Διαφύλαξε τη γενναιοδωρία και την ομορφιά του πλανήτη Γη για τη σημερινή και τις μέλλουσες γενεές.
α. Αναγνώρισε πως η ελευθερία δράσης σε κάθε γενιά έχει σαν γνώμονα τις ανάγκες των επόμενων γενεών.
β. Μετέφερε στις επόμενες γενεές αξίες, παραδόσεις και θεσμούς που στηρίζουν την μακρόπνοη ανάπτυξη των ανθρώπινων και οικολογικών κοινοτήτων της Γης.


Για την εκπλήρωση των τεσσάρων αυτών ευρύτερων δεσμεύσεων, υπάρχει ανάγκη για :

ΙΙ. ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΚΕΡΑΙΟΤΗΤΑ
5. Προστάτευσε και αποκατάστησε την ακεραιότητα των οικοσυστημάτων της Γης, επιδεικνύοντας ειδική μέριμνα για την βιοποικιλότητα και τις φυσικές διαδικασίες διατήρησης της ζωής.
α. Υιοθέτησε σε όλα τα επίπεδα βιώσιμα αναπτυξιακά προγράμματα και κανονισμούς, καθιστώντας αναπόσπαστο στοιχείο σε όλες τις αναπτυξιακές πρωτοβουλίες τη διατήρηση και αποκατάσταση του περιβάλλοντος.

Σάββατο 11 Δεκεμβρίου 2010

ΠΟΥ ΒΑΔΙΖΕΙ Η ΕΥΡΩΠΗ - Η ΠΡΑΣΙΝΗ ΟΠΤΙΚΗ


Εκδήλωση-Συζήτηση των Οικολόγων Πράσινων
 
Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου 18.30 στην Αίθουσα της ΕΣΗΕΑΗ Ευρώπη βρίσκεται στο επίκεντρο της κρίσης και των αλλαγών που τη συνοδεύουν. Στερεότυπα ανατρέπονται, δεδομένα αλλάζουν, οι ζωές όλων μας επηρεάζονται άμεσα. Λίγο πριν τη Σύνοδο Κορυφής, οι Οικολόγοι Πράσινοι θέλουμε να συζητήσουμε για την κρίση, τις ευρωπαϊκές εξελίξεις και την πράσινη οπτική για όλα αυτά. Μαζί μας θα είναι οι: 

Μιχάλης Τρεμόπουλος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων
Αντιγόνη Λυμπεράκη, καθηγήτρια Oικονομικών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο
Ναπολέων Μαραβέγιας, καθηγητής Ευρωπαϊκής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Γιώργος Παγουλάτος, Αν. Καθ. Πολιτικής Επιστήμης στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Γιάννης Παρασκευόπουλος, εκπρόσωπος Τύπου των Οικολόγων Πράσινων

Συντονισμός: Πολυδεύκης Παπαδόπουλος - Δημοσιογράφος

Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου 2010

ΣΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΔΕΝ ΧΩΡΑΝΕ «ΜΑΥΡΕΣ ΤΡΥΠΕΣ» - Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου: Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων


Για την αυριανή Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η εκπρόσωπος Τύπου των ΟικολόγωνΠράσινων Ελεάννα Ιωαννίδου έκανε την ακόλουθη δήλωση:
«Η σημερινή μέρα μας θυμίζει ότι, και στη χώρα μας, στα ανθρώπινα δικαιώματα υπάρχουν και σήμερα «μαύρες τρύπες», ανάλογα με την κοινωνική ομάδα που ανήκεις. Δύσκολα μπορούμε να πούμε ότι ζουν σε Κράτος Δικαίου πολίτες όπως οι κρατούμενοι που αναγκάζονται να εξεγερθούν, οι ανήλικοι διαδηλωτές που δικάζονται ως τρομοκράτες, οι ΡΟΜΑ που αντιμετωπίζονται σαν ανεπιθύμητοι, οι πρόσφυγες που βρίσκονται σε γραφειοκρατική ομηρία, οι τοξικοεξαρτημένοι χρήστες που διώκονται σαν εγκληματίες, οι ομοφυλόφιλοι. Ιδιαίτερα τώρα, σε συνθήκες κρίσης, ο αγώνας για τα ανθρώπινα δικαιώματα πρέπει να είναι καθημερινός και να μην εξαιρεί κανένα».

Ανοικτό Δίκτυο Δημοτικών Κινήσεων «πράσινο» - Για την οικολογία»



ΙΔΡΥΤΙΚΗ ΔΙΑΚΥΡΗΞΗ
Ανοικτό Δίκτυο Δημοτικών Κινήσεων «πράσινο» - Για την οικολογία»

- Σε ένα πολιτικό σύστημα στο οποίο η τοπική αυτοδιοίκηση παραμένει δίχως ουσιαστική πολιτική, λειτουργική και οικονομική αυτονομία, δέσμια ενός κενού και άκαπνου διάλογου μεταξύ «κέντρου και περιφέρειας», ή μεταξύ των άκρων της άκαρπης διαλεκτικής του πολιτικο-διοικητικού συστήματος _
- σε ένα πολιτικό σύστημα που η μεταλλαγή της τοπικής αυτοδιοίκησης σε «αυτόνομη οντότητα, με ίδιο καταστατικό πλαίσιο, ίδια νομοθετική και κανονιστική εξουσία και στόχο μία εύρωστη, αυτό-διαχειριζόμενη, λειτουργική επάρκεια», φαντάζει ουτοπία, την στιγμή που συνιστά χειροπιαστή πραγματικότητα για την πλειοψηφία των χωρών της Δυτικής Ευρώπης _
- σε ένα πολιτικό σύστημα που η σύγκλιση τοπικών συμμετοχικών «συντακτικών συνελεύσεων», για την κοινωνική παραγωγή κάθε σημαντικής μεταλλαγής του μοντέλου αυτοδιοίκησης και η υιοθέτηση «δημοτικών καταστατικών», στην κατεύθυνση μίας γνήσια συμμετοχικής διαχείρισης, αποτελούν θεωρητικό προβληματισμό διεπιστημονικών ημερίδων _
- σε ένα πολιτικό σύστημα που η ενεργή συμμετοχή στις συνεδριάσεις των συμβουλίων των αυτοδιοικητικών εκπροσώπων της τοπικής κοινωνίας δεν είναι θεσμικά κατοχυρωμένη ως προς τους εκπροσωπούμενους _
- σε ένα πολιτικό σύστημα που έννοιες, όπως εκείνη του «συμμετοχικού προϋπολογισμού» και της συμμετοχικά ελεγχόμενης «διαφάνειας», συνιστούν μόνο φιλολογία _
- σε ένα πολιτικό σύστημα που ακόμη και η εφαρμογή της περιώνυμης Τοπικής Ατζέντα 21 –πολύτιμου εργαλείου μετατόπισης της τοπικότητας και της τοπικής αυτοδιοίκησης στο πεδίο των περιβαλλοντικών πολιτικών και της βιώσιμης ανάπτυξης - εξαερώθηκε τάχιστα μετά από τις πρώτες κούφιες «πανηγυρικές» εξαγγελίες σε μόλις 2 δήμους _
- σε ένα πολιτικό σύστημα που η ενεργειακή εξοικονόμηση, η εξοικονόμηση υδάτινων πόρων και η ξεχωριστή συλλογή απορριμμάτων «πόρτα-πόρτα», αποτελούν ακόμη θεματολογίες «περιβαλλοντικής» εκπαίδευσης σχολείου_
- σε ένα πολιτικό σύστημα που ο πολεοδομικός σχεδιασμός ταυτίζεται με τον αστικό και οι δύο με την «οικοπεδοποίηση», η οικολογία της κίνησης, της μετακίνησης και των μεταφορών με την τυραννία της χαώδους αυτοκίνησης και οι ήπιοι, βιώσιμοι, τρόποι μετακίνησης συνιστούν αντικείμενο ντοκιμαντέρ γύρω από την οικολογία «άλλων» _
- σε ένα πολιτικό σύστημα που το «οικολογικό αποτύπωμα» αποτελεί αποκλειστικό αντικείμενο επιστημονικής πραγματείας ενώ το «συμμετοχικό αποτύπωμα» κυριολεκτικά μυστήριο _
- σε ένα πολιτικό σύστημα που η αυτοδιοικητική μηχανή συνιστά ενδιάμεσο παράγοντα διανομής χρήματος και όχι παραγωγό πλούτου και κύριο τροφοδότη της αυτονομίας «close loop» και της αυτό-βιωσιμότητας της τοπικότητας, στα πλαίσια μιας οικονομίας «κλίμακας» _
- σε ένα πολιτικό σύστημα που τα «δικαιώματα» ανάγονται σε απλή άσκηση του εκλογικού καθήκοντος και τα κόμματα, οι κομματικοί, οι «πολιτικοί», οι αυτοδιοικήσεις και οι αυτοδιοικητικοί, σε κάστα αυτό-αναφερόμενης εξουσίας, με απειροελάχιστες εξαιρέσεις _

Εμείς, ενεργοί πολίτες, που θεωρούν την οικολογική οπτική και την αυτο-βιώσιμη προσέγγιση σαν μοναδικά σημεία αναφοράς στα πλαίσια της αντιμετώπισης της οικολογικής, οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, ενώ την τοπικότητα σαν πεδίο αναπόφευκτης εκκίνησης της συστηματικής τους θεραπείας, αποφασίζουμε την σύσταση του ανοικτού δικτύου δημοτικών Κινήσεων «πράσινο» - Για την Οικολογία», με στόχο την συστηματική παρέμβαση στα τοπικά και διατοπικά δρώμενα και απώτερο σκοπό την προοδευτική μετάβαση σε ένα νέο, οικολογικά «ολοκληρωμένο», θεσμικό μοντέλο τοπικής αυτοδιοίκησης, ικανό να προσφέρει τις απαιτούμενες λύσεις.
- Ένα μοντέλο αναγκαστικά αυτόνομο και συμμετοχικό, «οικονομικό» και αυτό-βιώσιμο, μηδενικού οικολογικού αποτυπώματος και, κατά συνέπεια, βαθιά ανεπτυγμένο στο πεδίο της κουλτούρας «βιο-».
- Ένα μοντέλο που δεν μπορεί παρά να αφορά, άμεσα, πρώτιστα και σε πρώτη φάση, τον «Δήμο», κύτταρο και βασική οργανωτική μονάδα του πλέγματος του αυτό-διοικητικού οργανισμού και τόπο άμεσης απολαβής, απόλαυσης και αξιολόγησης των αποτελεσμάτων κάθε επέμβασης.
- Ένα μοντέλο που, κάτω από την προσηγορία «Βιο-Δήμος», στοχεύει στην διασφάλιση ενός υψηλού βαθμού ποιότητας ζωής, σαν προϊόντος αυτάρκους ισορροπίας και όσμωσης μεταξύ χώρου και τοπικής κοινωνίας, φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος.

Κορυδαλλός, 24 Σεπτεμβρίου 2010
«πράσινο - Για την Οικολογία» - ecoprasino@gmail.com

Υποψήφιοι

ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ  ΔΗΜΟΤΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΥ, 
Ψηφοδέλτιο Ανεξάρτητου Δημοτικού Συνδυασμού "ΠΟΛΙΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟ" 
Υποψήφιος Δήμαρχος ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ


Δημητρίου Γιώργος του Γαβριήλ

Γεννήθηκα στην Αθήνα, αποφοίτησα από την Ιωνείδιο Πρότυπο Σχολή Πειραιά. και σπούδασα αρχιτεκτονική στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης. Στο ίδιο πανεπιστήμιο εκπόνησα διδακτορική διατριβή γύρω από την προβληματική της μεταλλαγής της πόλης σε οικοσύστημα.
Συνεργάστηκα για 12 χρόνια με ένα από τους σημαντικότερους Ιταλούς αρχιτέκτονες του 20ου αιώνα, σχεδόν μοναδικού ευρωπαίου εκπροσώπου της οργανικής και «πράσινης» αρχιτεκτονικής. Διατηρώ αρχιτεκτονικό γραφείο και εμπλουτίζω συστηματικά την ιδιωτική μου δραστηριότητα μέσω της συμμετοχής σε διεθνείς αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς ιδεών, ως επί το πλείστον οικο-βιοκλιματικού χαρακτήρα. Είμαι μέλος επιτροπών του ΣΑΔΑΣ – Πανελλήνιας Ένωσης Αρχιτεκτόνων, μέλος της Επιτροπής Αρχιτεκτονικού Ελέγχου Σαλαμίνας ενώ διατέλεσα και εκπρόσωπος του ΣΑΔΑΣ σε κριτική επιτροπή πανελλήνιου αρχιτεκτονικού διαγωνισμού ιδεών.
Προσχώρησα στους Οικολόγους Πράσινους τον Σεπτέμβριο του 2007. Από τον Σεπτέμβριο του 2008 έως πρόσφατα διατέλεσα χρέη συντονιστή της Πολιτικής Κίνησης Κορυδαλλού. Στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές ήμουν επικεφαλής του ψηφοδελτίου των Οικολόγων Πράσινων στην Β Πειραιά. Σήμερα είμαι τακτικό μέλος του Πανελλαδικού Συμβουλίου του κόμματος, υπεύθυνος Πανελλαδικού Συμβουλίου της Θ.Ο. Οικολογίας Ανθρωπογενούς Περιβάλλοντος, μέλος των Επιτροπών Καταστατικού και Αξιολόγησης Προσωπικού και μέλος της 4μελούς Γραμματείας της Πολιτικής Κίνησης Κορυδαλλού-Νίκαιας-Ρέντη.


  

Δουζίνας Κυριάκος του Ιωάννη

Γεννήθηκα το 1962 στον Κορυδαλλό. Είμαι απόφοιτος του τμήματος Ηλεκτρονικών της Συβιτανιδείου. Εδώ και 9 χρόνια ενεργοποιούμαι επιχειρηματικά στο πεδίο των ηλεκτρονικών υπολογιστών και των δικτύων.
Είμαι μέλος των Οικολόγων Πράσινων από τον Μάρτιο 2009. Συμμετείχα ενεργά στην εκλογική καμπάνια των πρόσφατων ευρωεκλογών και βουλευτικών εκλογών, με την ιδιότητα του μέλους της ομάδας συντονισμού της σχετικής καμπάνιας και ήμουν υποψήφιος στο ψηφοδέλτιο των Οικολόγων Πράσινων της Β Πειραιά. Δραστηριοποιούμαι ενεργά, σε καθημερινή βάση, στο πεδίο του οικολογικού ακτιβισμού σε δημοτικό και διαδημοτικό επίπεδο. Από τον Σεπτέμβριο 2009 είμαι μέλος της 4μελούς Γραμματείας της Πολιτικής Κίνησης Κορυδαλλού-Νίκαιας-Ρέντη.


 
Κουκουβίνου Δέσποινα του Εμμανουήλ

Γεννήθηκα στην Αθήνα το 1977. Μεγάλωσα, ζω και εργάζομαι στον Κορυδαλλό. Είμαι μέλος των Οικολόγων Πράσινων από τον Ιούνιο 2009.
Η καθημερινότητά μου μοιράζεται ανάμεσα στην οικογένεια μου, την δουλεία μου αλλά και τους φίλους μου. Είμαι παντρεμένη και μητέρα δύο αγοριών ηλικίας 7 και 4,5 χρονών.
Εργάζομαι ως καθηγήτρια Αγγλικής γλώσσας από το 1999 ενώ παράλληλα παρακολουθώ σεμινάρια στο εξωτερικό με σκοπό την συνεχή επιμόρφωσή μου.
Αγαπώ τον τόπο μου γιατί εδώ είναι το παρελθόν μου, το παρόν αλλά ...... και το μέλλον μου.

ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΔΗΜΟΤΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΝΙΚΑΙΑΣ-ΡΕΝΤΗ
Ψηφοδέλτιο "ΚΙΝΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΩΝ ΝΙΚΑΙΑΣ-ΑΓ.Ι.ΡΕΝΤΗ"
Υποψήφιος Δήμαρχος ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΩΑΚΕΙΜΙΔΗΣ



Βελουκάκη Κυριακή του Χρήστου

Γεννήθηκα στον Πειραιά το 1968. Είμαι απόφοιτος Μαιευτικής, των Τ.Ε.Ι. Αθηνών και εργάζομαι σαν μαία στο Γενικό Κρατικό Νίκαιας. Είμαι μητέρα τριών παιδιών.
Παράλληλα ασχολούμαι με τις εικαστικές τέχνες και ειδικότερα με την ζωγραφική. Εχω οργανώσει τρείς προσωπικές εκθέσεις, δύο στην Υδρα και μία στον Δήμο του Αγ.Ιωάννη Ρέντη.
Στους Οικολόγους Πράσινους προσχώρησα τον Ιανουάριο 2009. Συμμετείχα στην εκλογική καμπάνια των πρόσφατων ευρωεκλογών και βουλευτικών εκλογών, με την ιδιότητα του μέλους της ομάδας επικοινωνίας της σχετικής καμπάνιας Δραστηριοποιούμαι εδώ και αρκετά χρόνια στα πλαίσια συλλόγων ενεργών πολιτών και στο πεδίο του οικολογικού ακτιβισμού.


Μακρόγλου Αθανάσιος του Κωσταντίνου

Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Νίκαια. Σπούδασα στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και απασχολούμαι επαγγελματικά σαν συνεργάτης γνωστού φυτώριου της πρωτεύουσας.
Υπήρξα μέλος των Οικολόγων Εναλλακτικών στην Ομάδα Πειραιά. Στους Οικολόγους Πράσινους προσχώρησα τον Μάρτιο του 2009. Συμμετείχα στην εκλογική καμπάνια των πρόσφατων ευρωεκλογών και βουλευτικών εκλογών, με την ιδιότητα του μέλους της ομάδας συντονισμού και επικοινωνίας της σχετικής καμπάνιας και συμμετείχα στο ψηφοδέλτιο των Οικολόγων Πράσινων της Β Πειραιά. Δραστηριοποιούμαι ενεργά στο πεδίο κοινωνικού και οικολογικού ακτιβισμού με στόχο ένα μέλλον πιο ανθρώπινο, πιο βιώσιμο και πιο γόνιμο. Από τον Σεπτέμβριο 2009 είμαι μέλος της 4μελούς Γραμματείας της Πολιτικής Κίνησης Κορυδαλλού-Νίκαιας-Ρέντη.

ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΔΗΜΟΤΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΑΙΓΙΝΑΣ
Ψηφοδέλτιο "ΑΙΓΙΝΑ - ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ" 
Υποψήφιος Δήμαρχος ΣΑΚΗΣ ΣΑΚΚΙΩΤΗΣ 



Μαλτέζος Γρηγόρης του Θεμιστοκλή

Γεννήθηκα στην Αίγινα τον Απρίλη του 1957 μ.Χ. Τέλειωσα τα ΤΕΙ Αθήνας - Ηλεκτ. Μηχ. (’80)  με ειδίκευση σε Ενεργειακά Συστήματα & Αυτοματισμούς. Μετά μετεκπαιδεύτηκα στη Γαλλία, με εξειδίκευση στην Εφαρμοσμένη Πληροφορική, Ενεργειακή Διαχείριση και Συστήματα Οικολογικής Δόμησης κ.α.
Το 1980 παντρεύτηκα με την Βάλια Καραγιάννη (Αρχιτέκτονα Μηχαν. D.P.L.G.) και έχω 2 παιδία το Θεμιστοκλή και την Αντιγόνη. 
Εργάζομαι στην Δ.Ε.Η. τώρα στο τομέα περιβάλλοντος της Δ/νσης Στρατηγικής και πριν στη Δ/νση Εναλλακτικών Μορφών Ενέργειας (με 18 αιολικά πάρκα & 80 φωτοβολταϊκά) και τομ.
Τηλεπικοινωνιών.
Το 1983 ιδρύσαμε με την Βάλια το τεχνικό γραφείο "ΒΙΟΔΟΜΗ" (Βιοκλιματική Δόμηση), με αντικείμενο την μελέτη & κατασκευή Οικολογικών κατοικιών και εφαρμογές Α.Π.Ε. Το 1986 ( μετά το Τσερνομπίλ) δημιουργήσαμε το ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΌ & ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΌ ΕΡΓΑΣΤΉΡΙ "ΕΝΑΡΜΟΝΙΟΝ" ,  www.enarmonion.gr   με το οποίο πορευόμαστε σ’ όλη την Ελλάδα.
Ακόμα το1987 "φυτέψαμε" τις πρώτες 3 μεγάλες Ανεμογεννήτριες στον Ελληνικό χώρο . 1 στη Νάξο και 2 στο Έπος Βροντάδου στη Χίο.
Με την πολιτική και κοινωνική δράση έχω αναμιχθεί από 16 μου. (Φοιτητικές ομάδες, Δημοτικές Κινήσεις (Αίγινα), Συμμετοχή σε Οικολ. συλλόγους, Μ.Κ.Ο. & ΟΙΚΟΛ. ΕΝΑΛΛ.89 κ.α.). Χόμπι μου: Μουσική, Διάβασμα, Θαλάσσια σπορ, Κατασκευή Μουσικών Οργάνων. κ.α.

ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ  ΔΗΜΟΤΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΠΑΛΛΗΝΗΣ-ΓΕΡΑΚΑ-ΑΝΘΟΥΣΑΣ   
Ψηφοδέλτιο Δημοτικής Οικολογικής Συνεργασίας "ΝΕΟΣ ΔΗΜΟΣ"
Υποψήφιος Δήμαρχος ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΟΥΛΜΠΑΣΑΚΟΣ

  
Ρομπάκης Οδυσσέας του Κωνσταντίνου

Γεννήθηκα στην Αθήνα στις 26/12/53, μένω τα τελευταία 14 χρόνια στην Παλλήνη Είμαι παντρεμένος με την Ολυμπία Πετρίδου και έχουμε δύο παιδιά.
Πτυχιούχος του Οικονομικού τμήματος του Πανεπιστημίου Πειραιά, κάτοχος πτυχίου δύο ξένων γλωσσών και γνώστης σε χαμηλότερο επίπεδο άλλων δύο. 
Διετέλεσα από 1974 και για 25 χρόνια ενεργό μέλος και εκπρόσωπος σε ΔΣ Συλλόγου τραπεζοϋπαλλήλων και στο Γ.Σ της ΟΤΟΕ, ενώ τα τελευταία 14 χρόνια, πρόεδρος σε Πρωτοβάθμιους, Δευτεροβάθμιους, Τριτοβάθμιους Συλλόγους και Οργανώσεις Γονέων Παλλήνης και Αν. Αττικής καθώς και μέλος ΔΣ της Συνομοσπονδίας Γονέων Μαθητών, Ελλάδος. Μέλος της Δ.Ε.Π την τελευταία τετραετία. 
Συμμετέχω αγωνιστικά σε Δ.Σ πολιτιστικών και επιστημονικών συλλόγων και φορέων της περιοχής μου. Μετά την ολοκλήρωση του εργασιακού μου βίου, ασχολούμαι περιστασιακά με οικονομικές και λογιστικές υποθέσεις σαν ιδρυτικό μέλος του Οικονομικού Επιμελητηρίου, με άδεια άσκησης επαγγέλματος Λογιστή Α΄ τάξης.
Πολιτικά βρίσκομαι στον χώρο των Οικολόγων Πράσινων και δραστηριοποιούμαι μαζί με άξιους φίλους, στον νέο Καλλικράτειο Δήμο Παλλήνης   
Ο.Ρομπάκης - oikologiapallinis@gmail.com


Καφαντάρη Άρης του Κωνσταντίνου

Γεννήθηκα στην Αθήνα στις 23/07/1986 και τα τελευταία 13 χρόνια μένω στο δήμο Γέρακα. Είμαι απόφοιτος της Γερμανικής σχολής Αθηνών και τελειόφοιτος της σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΕΜΠ. Κατέχω ανώτερο πτυχίο στα γερμανικά, αγγλικά και ισπανικά, ενώ τα τελευταία ασχολούμαι εντατικά με τα ιαπωνικά. 
Εξειδικεύομαι στον τομέα του ενεργειακού εξορθολογισμού της αρχιτεκτονικής και της ένταξης της στο φυσικό περιβάλλον. Στη  πτυχιακή μου εργασία ασχολούμαι με τη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς σε σχέση με το τοπίο, μία θεματική που σκοπεύω να συνεχίσω με περαιτέρω σπουδές στην Ιαπωνία. Ασχολούμαι με τα προβλήματα της πόλης μου και υποστηρίζω μη κυβερνητικές οργανώσεις, ενώ πρόσφατα αποφάσισα ν ασχοληθώ και με τα κοινά και το οικολογικό κίνημα.


Μάρω Παναγιωτίδου του Στυλιανού

Γεννήθηκα στο Μόντρεαλ Καναδά το 1982. Σπούδασα International Business  στο Deree και Supply Chain Management στην Αγγλία. Εργάζομαι από 16 ετών κάνοντας ιδιαίτερα μαθήματα αγγλικών και γαλλικών σε μικρούς και μεγάλους. Διαχειρίστηκα, διεύρυνα και εμπλούτισα το ήδη υπάρχον φροντιστήριο της οικογένειας εφαρμόζοντας παράλληλα οικολογική αγωγή σε μαθητές δύο χρονών και άνω. Ταυτόχρονα εργάζομαι σαν οικονομικός σύμβουλος/ασφαλίστρια σε συνεργασία με διάφορες εταιρίες. Ολοκληρώνοντας της σπουδές μου στην Αγγλία εργάστηκα και ως Managing/Marketing Advisor σε αγγλική εταιρία.